Τρίτη 31 Ιανουαρίου 2012

Το κανδηλάκι



Μην κατακρίνεις τον πλησίον σου.  

Μπορεί να γνωρίζεις την αμαρτία του, αλλά δεν γνωρίζεις τη μετάνοιά του! 

Για να μην κατακρίνεις, πρέπει να αποφεύγεις αυτούς που κατακρίνουν και να προσέχεις τι ακούν τα αφτιά σου. 

Ποτέ μην πιστεύετε τα λόγια αυτών που κατακρίνουν και ποτέ μη μιλάτε άσχημα πίσω από την πλάτη των άλλων.

Μη δέχεσαι κακό λογισμό για κανένα, για να μη γίνεις κι εσύ κακός.

Όταν κατακρίνεις τον άλλο για κάτι, θα πάθεις κι εσύ το ίδιο!

Να ασχολείσαι με τις δικές σου αδυναμίες, όχι των άλλων. 

Ο συντομότερος δρόμος για τη σωτηρία είναι η αποφυγή της κατάκρισης!

Δευτέρα 30 Ιανουαρίου 2012

Να μην κουράζεται να της δείχνει αγάπη!


ΓΑΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ (ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΙΩΣΗΦ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΝΟΥ)

«Οι άνδρες αγαπάτε τας γυναίκας εαυτών»

Στη συζυγία η αγάπη επιβάλλεται και για ένα ακόμη λόγο, ας πούμε καλύτερα από κάποια ιδιαιτερότητα. Αυτός είναι η φύση της γυναίκας, που αποδεικνύεται ότι είναι γέννημα και προϊόν αγάπης (δημιουργήθηκε από την πλευρά του Αδάμ που ήταν κοντά στο μέρος της καρδιάς) και επομένως δεν ισορροπεί, όταν τη στερείται. Η ίδια πηγάζει αγάπη μέσω της μητρότητάς της και δίκαια απαιτεί να αγαπάται, αφού και η ίδια κατά φύση και θέση αγαπά.

Η ιστορία και τα πράγματα μαρτυρούν ότι αν οι σύζυγοι θέλουν να πετύχουν την αρμονία και την ομαλότητα μεταξύ τους, πρέπει να υπάρχει μόνιμα μεταξύ τους η αγάπη. Ειδικά όμως του άνδρα προς τη γυναίκα του. Αυτό ακριβώς έκανε και ο Χριστός προς την Εκκλησία του. Παρέδωσε τον εαυτό του για να την καταστήσει ένδοξη.

Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, αυτός ο μέγιστος ιεράρχης, προκαλεί τον άνδρα να μην κουράζεται να δείχνει στη σύζυγό του την αγάπη του και ότι όλη η θέληση και η προσπάθεια του είναι η ευτυχία της.

Αυτό, δυστυχώς, πολύ απουσιάζει σήμερα και τα αποτελέσματα είναι απελπιστικά. Η σημασία και η φύση της συζυγίας παραχαράχθηκε από την επίδραση του ευρωπαϊκού κυκεώνα, που τίποτε δε σεβάστηκε από την ανθρώπινη προσωπικότητα και τις πνευματικές και ηθικές αξίες, που οι πρόγονοί μας με αυτοθυσία κράτησαν.

Επειδή η αύξηση των ανθρώπων γίνεται με τη νόμιμη συζυγία με λύσσα ο αδίστακτος εχθρός του άνθρωπου, ο διάβολος, προσπαθεί να διαλύσει τα ήθη και να καταλύσει το δεσμό της αγάπης και της ενότητας. Το τόσο σοβαρό θέμα του γάμου δεν πρέπει να παραμεληθεί με τις παραχαράξεις του ένοχου και ανώμαλου βίου για να μην ακούσουμε και εμείς, όπως οι παλαιοί αποστάτες των ηθικών αξιών, που αποκήρυξε ο Θεός: «ου μη καταμείνει το πνεύμα μου εν τοις ανθρώποις τούτοις διά το είναι αυτούς σάρκας» (Γέν. 6,3). Και επέφερε τον κατακλυσμό για να τιμωρήσει την αποστασία.

Ο σύζυγος για να πετύχει εύκολα αυτό το ρόλο -ανάλογα με τις περιστάσεις-, θα πρέπει να φέρεται στη σύζυγό του άλλοτε σαν πατέρας, άλλοτε σαν αδελφός, άλλοτε σαν φίλος και πάντοτε σαν άνδρας της. Αν το κάνει αυτό θα πετύχει την ατάραχη και αρμονική διάθεση της συζύγου, που ενώ σε πολλά σημεία είναι περισσότερο φιλότιμη και έχει αυτοθυσία, σε μερικά μικρής σημασίας συμβάντα αποθαρρύνεται και μικροψυχεί.

Δεν είναι υπερβολή ούτε προσποίηση η εκδήλωση αγάπης του συζύγου προς τη γυναίκα του, αφού μόνο στη νόμιμη συζυγία μπορεί να εκδηλωθεί η γνήσια και πραγματική αγάπη, εφ’ όσον «έσονται οι δυο εις σάρκα μίαν». Καμιά άλλη εκδήλωση τρυφερότητας και συμπάθειας δεν μπορεί να παραλληλι­σθεί με το «έσονται οι δύο εις σάρκα μίαν» της νόμιμης συζυγίας από την οποία προέρχεται η καταβολή της ανθρώπινης ζωής. Άλλωστε και η περιγραφή του γυναικείου φύλου, που είναι και το ασθενές μέρος, απαιτεί την πρακτική του συμπλήρωση από την ανδρική αγάπη και αυτός είναι ο λόγος της ζήλειας που πλεονάζει στη γυναίκα. Ο καλύτερος τρόπος δαμασμού της γυναικείας ζήλειας είναι πρακτικά η γνήσια και έμπρακτη εκδήλωση αγάπης του συζύγου προς τη γυναίκα του.

Στη γενική διαστροφή που επικράτησε λόγω της αποστασίας από το Θεό «ανένδεκτον του μη ελθείν τα σκάνδαλα» (Λουκ. 17,1). Χρειάζεται πολλή προσοχή στη συγκράτηση του δεσμού της συζυγίας. Να μη λαμβάνονται υπ’ όψιν τα σκάνδαλα, από τα οποία πηγάζουν οι παρεξηγήσεις. Συνιστούμε, ειδικά στον άνδρα, ως την κεφαλή, να μην προδίδει την αγάπη και το σύνδεσμο με τη σύζυγό του, γιατί ο διάβολος και τα όργανά του ουδέποτε θα παύσουν να πολεμούν για να πληγώσουν τη ρίζα της ζωής.

Ένα δείγμα πραγματικής παρηγοριάς και στηριγμού, που μας συμβούλευσαν οι γέροντες σύμβουλοί μας, και των δύο φύλων, για τις δύσκολες ώρες είναι: «Μην ξεχνάτε ποτέ την πρώτη εβδομάδα του γάμου σας». Είστε οι ίδιοι όπως και τότε. Τίποτε δε σας χωρίζει.

Υπενθυμίζουμε στους άνδρες το «συνοικούντες κατά γνώσιν, ως ασθενεστέρω σκεύει τω γυναικείω» (Α’ Πέτ. 3,7). Αυτό σημαίνει ότι η παρεκτροπή της συζύγου θεραπεύεται με την αγάπη και την τρυφερότητα, παρά με την επίπληξη και το θυμό. Μην κάνεις παρατήρηση στη σύζυγό σου, σε περίπτωση λάθους, ειδικά την ώρα του πειρασμού και της αιχμής. Εφάρμοσε το λόγο του Δαβίδ: «Εγώ δε ωσεί κωφός ουκ ήκουον, και ωσεί άλαλος ουκ ανοίγων το στόμα αυτού» (Ψαλμ. 37,13). Σε άλλη ώρα, όταν είστε μόνοι σας, μακριά από τα παιδιά, εάν υπάρχουν, πάρε με τρυφερότητα τη σύζυγό σου στην αγκαλιά σου και πες της. «Αγάπη μου, δεν ξέρεις πόσο σε αγαπώ; Εγώ θέλω να είσαι μια αξιοπρεπής κυρία. Αυτό που έκανες δεν σε τιμά». Τότε μόνο δέχεται το σφάλμα και ζητά συνειδητά συγγνώμη. Αυτά είναι γεννήματα της πείρας. Εάν την ώρα του λάθους ή της ζημιάς, την ελέγξεις, θα πεισμώσει, θα ανταπαντήσει, θα μουτρώσει, θα επικαλε­σθεί προφάσεις και θα πει ψέματα! Η σύνεση προλαμβάνει, εάν χρησιμοποιηθεί το φάρμακο της αγάπης.

Από τη μικρή ερευνά μας, από όσα ακούσαμε και είδαμε, βγάλαμε το συμπέρασμα ότι την περισσότερη ευθύνη για ό,τι κακό συμβαίνει στους γάμους έχουν οι άνδρες, γιατί δεν δείχνουν αγάπη στις συζύγους τους. Αγαπούν, δυστυχώς τις γυναίκες, αλλά όχι τις δικές τους. Αυτή είναι η ρίζα του κακού. Τότε φυτρώνει η ζήλεια και η υποψία -με τα γνωστά αποτελέσματα-, ιδίως όταν και οι γύρω διατείνονται ότι μάλλον κάτι συμβαίνει!

Το γραφικό «άφετε και αφεθήσεται» και το «ανεχόμενοι αλλήλων εν σπλάχνοις Ιησού Χρίστου» πρέπει να επικρατεί απαραιτήτως για να υπάρχει ομαλότητα στην οικογένεια. Πολλά λάθη και σκληρότητα έχουν οι άνδρες. Συνήθως πλεονάζει η απροσεξία και η υποχώρηση στα θέματα ηθικής, που στους καιρούς μας πέρασε τα όρια. Αν συμβεί κάτι τέτοιο στη γυναίκα, τότε ο πέλεκυς της παιδείας και εκδικήσεως πέφτει βαρύς.

Η αγάπη προς τη σύζυγο είναι ως προς τον άνδρα και δικαιοσύνη, γιατί το μόνο πρόσωπο που αχώριστα και πρακτικά θα παραμείνει στο πλευρό του είναι η σύζυγός του, αφού όλα τα πρόσωπα του περιβάλλοντός του σιγά-σιγά θα εκλείψουν, ενώ στους ευσεβείς συζύγους η συζυγία συνεχίζεται και στην αιωνιότητα. 


Ο νόμος της επιρροής

Υπάρχει και άλλος λόγος σοβαρότερος, που απορρέει από την έμπρακτη συζυγική αγάπη και ενότητα, σύμφωνα με το νόμο της επιρροής. Αν οι πιστοί σύζυγοι εφαρμόζουν το νόμο της αγάπης μεταξύ τους, τότε η υπερφυσική ενέργεια της αγάπης, που είναι θεία και ζωοποιός, επιδρά οργανικά από τη σύλληψη, την εγκυμοσύνη και τον τοκετό στη διάπλαση του ακέραιου και σωστού χαρακτήρα του παιδιού. Έτσι, πρακτικά και πραγματικά το παιδί αποκτά χαρακτήρα και προσωπικότητα που περιείχε η πρώτη «κατ’ εικόνα και ομοίωσιν» του Δημιουργού ανθρώπινη υπόσταση.

Αν οι σύζυγοι με προσοχή και πίστη εφαρμόζουν στη ζωή τους την εντολή της θείας αγάπης, οι καρποί είναι εμφανείς στην αρμονική και ειρηνική οικογενειακή ζωή καθώς και στο χαρακτήρα των παιδιών που θα γεννηθούν αφού δε θα είναι μόνο γεννήματα και προϊόντα της σάρκας αλλά και του πνεύματος, εφ’ όσον «το γεγεννημένον εκ του πνεύ­ματος πνεύμα έστιν» (Ιω. 3, 6).


Γέροντος Ιωσήφ Βατοπαιδινού, Συζητήσεις στον Άθωνα, Ψυχωφελή Βατοπαιδινά 13, σ. 146-150, 152-153.

Κυριακή 29 Ιανουαρίου 2012

Τρυφερότητα και αγιότητα


Οι άγιοι εμπνέονται στην αγαθότητα της συμπεριφοράς τους από την κένωση του Χριστού. Ταυτόχρονα, μας κάνουν να προγευόμαστε τη μελλοντική εκείνη κατάσταση της ανθρωπότητας, όπου θα βασιλεύει στις ανθρώπινες σχέσεις η καλοσύνη. Διότι, οι άνθρωποι ανικανοποίητοι από την εξωτερική ισότητα που συνειδητοποιούν ανάμεσά τους, τείνουν προς ένα ανώτερο επίπεδο αμοιβαίων σχέσεων, ένα επίπεδο σημαδεμένο από τα χνάρια της καλοσύνης.

Η συνείδηση των αγίων χαρακτηρίζεται από μια ευαισθησία που έχει καλλιεργηθεί και εκλεπτυνθεί από την ευαισθησία του ενανθρωπίσαντος Θεού – την ευαισθησία εκείνη, της οποίας μέρος αποτελούν οι άγιοι. Και λόγω αυτής τους της συνείδησης, μπορούν να κοιτάξουν μέσα στους άλλους και να δουν εκεί ακόμα και τις πιο μυστικές καταστάσεις της ψυχής. Μ’ αυτόν τον τρόπο, οι άγιοι αποφεύγουν καθετί που θα μπορούσε να τους δημιουργήσει κάποια αντίθεση με τους διπλανούς τους, χωρίς ωστόσο να παραμελούν να βοηθούν τους άλλους να θριαμβεύουν πάνω στις αδυναμίες τους και να υπερνικούν τις δυσκολίες τους. Γι’ αυτό, οι άνθρωποι αναζητούν τον άγιο για να εμπιστευτούν τα πιο ενδόμυχα μυστικά τους. Διότι εκείνος έχει την ικανότητα να διακρίνει μέσα τους μια ανάγκη που μόλις και μετά βίας αρθρώνεται, την ανάγκη για καθετί καλό που μόνο να τα επιθυμούν μπορούν. Και σπεύδει τότε να δώσει και τον εαυτό του ακόμα για να ικανοποιηθεί η επιθυμία τους αυτή.

Όμως μέσα στους άλλους, ο άγιος διακρίνει και την ρυπαρότητα – ακόμα κι εκείνη που αποκρύπτεται πολύ επιδέξια. Και τότε, οι άνομες επιδιώξεις τους και οι διεστραμμένες επιθυμίες τους του προκαλούν πόνο· ένα πόνο που ενοικεί διαρκώς μέσα του, αλλά και που σε συνδυασμό με την ήρεμη δύναμη της αγνότητάς του, μετατρέπει τη συμπάθεια του σε δύναμη εξαγνιστική για τους άλλους.

Σε καθεμιά από αυτές τις περιπτώσεις , ξέρει πότε είναι η κατάλληλη ώρα να μιλήσει και τι να πει· κι ακόμα ξέρει πότε πρέπει να σιωπήσει και τι πρέπει να πράξει. Θα μπορούσαμε να πούμε πως αυτή η λεπτή διεισδυτικότητα των αγίων αποτελεί ένα είδος «ποιμαντικής διπλωματίας», μια περαιτέρω εκδήλωση της διακεκριμένης αρχοντιάς τους.

Ο άγιος ακτινοβολεί πάντα ένα πνεύμα μεγαλοψυχίας, φροντίδας και συμμετοχικότητας στα προβλήματα των άλλων, χωρίς να σκέφτεται τον εαυτό του. Η ζεστασιά του θερμαίνει τους άλλους, τους κάνει να ανακτούν τις δυνάμεις τους και τους φανερώνει τη χαρά του να μην είναι μόνοι. Ο άγιος είναι ένας άκακος αμνός, έτοιμος πάντα να θυσιαστεί και να σηκώσει πάνω του τον πόνο των άλλων· ταυτόχρονα όμως είναι κι ένας ασάλευτος τοίχος πάνω στον οποίο όλοι μπορεί να ακουμπήσουν. Συμμετέχοντας έτσι στις τύχες των άλλων, ο άγιος κάποιες φορές επιδεικνύει διακριτικότητα, ενώ άλλες φορές εκφράζεται χωρίς επιφυλακτικότητα. Κι είναι περιττό να μιλήσουμε για την παντελή έλλειψη ιδιοτέλειας στη σχέση του με τους αδελφούς του.

Εξάλλου δεν υπάρχει κανείς πιο ταπεινός από τον άγιο, πιο ελεύθερος από καθετί τεχνητό και επίπλαστο, πιο απόμακρος από κάθε είδους επιδεικτικότητα, πιο «φυσικός» στη συμπεριφορά του. Κι αυτό διότι ο άγιος αποδέχεται και κατανοεί καθετί που είναι πραγματικά ανθρώπινο – όλες εκείνες τις αμελητέες και κάποιες φορές φαιδρές διαστάσεις της ανθρωπινότητάς μας· της ανθρωπινότητάς που είναι μεγαλειώδης μόνο όταν δεν κομπάζει για το μεγαλείο της. Έτσι ο άγιος, στις σχέσεις του με τους άλλους, δημιουργεί αμέσως μια ατμόσφαιρα φιλικότητας, οικειότητας και εγγύτητας. Και με τον τρόπο αυτό εξανθρωπίζει τις σχέσεις του και αποτυπώνει πάνω τους ένα χνάρι αυθεντικότητας, αφού κι ο ίδιος είναι βαθιά ανθρώπινος και αυθεντικός. (…)

Ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής λέει πως οι άγιοι έχουν κατορθώσει την απόλυτη απλότητα, επειδή έχουν υπερβεί μέσα τους κάθε διπροσωπία και υποκρισία. Έχουν ξεπεράσει την πάλη μεταξύ σώματος και ψυχής, μεταξύ καλών προθέσεων και πραγματοποιημένων έργων, μεταξύ προσποιητής εμφάνισης και κρυμμένων λογισμών, μεταξύ αυτού που υποκρίνονται πως είναι και αυτού που πραγματικά είναι. Έγιναν απλοί γιατί έδωσαν ολοκληρωτικά τον εαυτό τους στον Θεό. Γι’ αυτό άλλωστε και μπορούν να δίνουν τον εαυτό τους ολοκληρωτικά στις σχέσεις τους με τους ανθρώπους. Κι αν κάποιες φορές προτιμούν να μην κατονομάζουν απερίφραστα τις αδυναμίες των ανθρώπων που έχουν απέναντί τους, είναι διότιτ δεν θέλουν να τους εξουθενώσουν, και διότι μέσα τους καλλιεργείται αδιάκοπα η διάκριση, η λεπτότητα, η ευγνωμοσύνη, η απλότητα και η ειλικρίνεια. (…)

Εξαιτίας της ταπείνωσης του, ο άγιος, κάνει την παρουσία του ανεπαίσθητη· όμως είναι πάντοτε παρών, όπου υπάρχει ανάγκη υποστήριξης, παραμυθίας ή ενθάρρυνσης. Στέκει στο πλάι εκείνου που όλοι οι άλλοι έχουν εγκαταλείψει. Όταν πρόκειται για έναν άνθρωπο που πρέπει να ανασυρθεί από την κατάσταση της απελπισίας, ο άγιος δεν λογαριάζει καμιά δυσκολία ως ανυπέρβλητη, κανένα πρόσκομμα ως ακατανίκητο. Σε τέτοιες περιπτώσεις επιδεικνύει εκπληκτική δύναμη και επιδεξιότητα, μαζί με ακλόνητη αταραξία και αυτοπεποίθηση, διότι πιστεύει ακράδαντα στη βοήθεια του Θεού.

π. Δημήτριος Στανιλοάε , Προσευχή και Ελευθερία, Υπερβαίνοντας τη φύση και τον θάνατο, εκδ. Εν πλω, 2009 , σ. 15-26

Σάββατο 28 Ιανουαρίου 2012

Σ' ένα δωμάτιο χώρεσε ο Θεός!


ΥΠΕΡΒΑΣΗ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

[...] Μαζί μας ἀπόψε βρίσκεται νοερά καί ὁ Στέλιος καί θά μᾶς κρατήσει συντροφιά μέ τά τραγούδια του. Θέλω νά μεταφέρω τόν χαιρετισμό καί τήν ἀγάπη του καί νά μοιραστῶ μαζί σας πολύτιμες γιά μένα ἐμπειρίες καί βιώματα. Νά μιλήσω γιά τόν ἀγώνα του, γιά τήν ὑπέρβαση πού πραγματώνει μέ τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ, ἀλλά καί γιά τή μάχη πού ἐσεῖς οἱ νέοι δίνετε καθημερινά, γιά νά διαμορφώσετε ἕνα σωστό χαρακτήρα καί νά καταξιωθεῖτε ὡς ἄνθρωποι.
Ἡ ταινία πού εἴδαμε, ἔχει τόν τίτλο «Στέλιος - Ὑπέρβαση»*. Εἶναι βραβευμένη κι ἔχει προβληθεῖ σέ πολλές χῶρες τοῦ κόσμου. Ὁ Στέλιος, ὅταν ρωτήθηκε, ἔδωσε στόν ὄρο ὑπέρβαση τή δική του ἑρμηνεία. «Εἶναι ἔννοια πολυσήμαντη», εἶπε. «Εἶναι ἡ ὑπέρβαση τοῦ ἑαυτοῦ μας. Τῶν ἀδυναμιῶν καί τοῦ ἐγωισμοῦ, τῶν δυσκολιῶν καί προβλημάτων μας. Ἡ ὑπέρβαση τοῦ κόσμου τῆς ὑπερκατανάλωσης καί τῆς ἀλλοτρίωσης. Ἡ ἀπελευθέρωση τῆς ψυχῆς ἀπό καθετί πού τή βαραίνει. Ἡ ἀναζήτηση πνευματικῶν ἀξιῶν».

Κάνοντας τή δική μας ἀνάγνωση σ’ αὐτό τόν ὁρισμό, βρίσκουμε πώς εἶναι ἡ προσπάθεια τοῦ ἀνθρώπου νά βρεῖ τό ἀληθινό νόημα τῆς ζωῆς, νά ἀπαλλαγεῖ ἀπό ὅσα τόν κρατοῦν ἁλυσοδεμένο καί ἐσωτερικά ἐλεύθερος νά πλησιάσει τόν Θεό.

Ὅμως, ἄς πάρω τά πράγματα ἀπό τήν ἀρχή.

Ὅταν πρίν ἀπό 28 χρόνια ἔγινε ἡ διάγνωση τῆς ἀσθένειας τοῦ Στέλιου (μυϊκή δυστροφία), ἦταν τόσο σκληρή πού δέν ἄφηνε κανένα παράθυρο ἐλπίδας. Κάναμε τόν σταυρό μας, στήσαμε τήν ψυχή μας ὀρθή καί βαδίσαμε μπροστά μέ τή βεβαιότητα ὅτι ὁ Θεός πού ἐπέτρεψε τή δοκιμασία θά εἶναι συνοδοιπόρος στόν δύσκολο δρόμο μας.

Ἕνα χαρισματικό καί ταλαντοῦχο παιδί ὁ Στέλιος, γεμάτο θέληση κι αἰσιοδοξία, ἀγάπη γιά τούς ἀνθρώπους καί τή ζωή, μέ ἀξιοθαύμαστη ὑπομονή καί πίστη στόν Θεό, δέχτηκε τό πρόβλημά του χωρίς καμιά ἀμφισβήτηση τῆς ἀγάπης καί τῆς δικαιοσύνης τοῦ Θεοῦ.

Μεγάλωνε κι ἐμεῖς περνούσαμε μαζί του τά διάφορα στάδια τῆς ἀσθένειάς του. Τροχοκάθισμα στά 10 του χρόνια, ἀναπνευστήρας στά 22, μόνιμη παραμονή στό κρεβάτι στά 26, τραχειοτομία στά 33. Καί γιά ὅλα αὐτά κανένα παράπονο ἀπό μέρους του, καμιά μεμψιμοιρία καί ἠττοπάθεια, κανένα στέγνωμα τῆς ἀγάπης. Συχνά, λέει: «Ὁ Θεός μᾶς ἀγαπᾶ κι ἔχει τό σχέδιό Του γιά τόν κάθε ἄνθρωπο. Καί γιά μένα ὅ,τι θέλει ὁ Θεός. Νιώθω τήν ἀγάπη Του καί εἶμαι εὐτυχισμένος».

Τό μεγάλο ταλέντο του στή μουσική τό ἀντιληφθήκαμε πολύ νωρίς. Αὐτοδίδακτος στήν ἀρχή, πῆρε ἀργότερα μαθήματα μουσικῆς, πιάνου κι ἁρμονίας. Ὕστερα, προχώρησε μόνος του, ἀνοίγοντας δρόμους στή σύνθεση καί στήν ἐνορχήστρωση κι ἡ πρόοδός του, παρά τήν ἐμφάνιση τῆς ἀσθένειας, ἦταν ἁλματώδης.

Τό βλέπαμε καθαρά πώς ἐκεῖνο πού τοῦ ἔδινε δύναμη νά ἐπιτυγχάνει ἀκόμα καί τ’ ἀκατόρθωτα, ἦταν, πέρα ἀπό τήν ἀγάπη του γιά τή μουσική καί τή γνώση, ἡ μεγάλη πίστη του στόν Θεό, ὁ πνευματικός του ἀγώνας, ἡ ὑπομονή, ἡ θέληση, ἡ προσπάθεια νά κρατᾶ τήν ψυχή του ἁγνή, τή σκέψη καθαρή καί στραμμένη ὄχι μόνο στά γήινα.

Μέ τό πέρασμα τῶν χρόνων τό σπίτι γέμισε μουσική. Καί μεῖς βῆμα-βῆμα βαδίζαμε μαζί του στόν ὄμορφο κόσμο του. Στό δωμάτιό του, ὅπου περάσαμε δύσκολες ὧρες, ζήσαμε καί ζοῦμε καί στιγμές μαγικές. Ἀκούσαμε μελωδίες νά γεννιοῦνται, ταξιδέψαμε μαζί του στά μονοπάτια τῶν ἤχων καί τῶν ὀργάνων, γνωρίσαμε μεγάλους καλλιτέχνες, ἐπώνυμους ἀνθρώπους τῶν γραμμάτων καί τῶν τεχνῶν πού τόν ἐπισκέπτονται συχνά. Γνωρίσαμε καί ἁπλούς ἀνθρώπους μέ σοφία Θεοῦ καί κορυφές τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἕνα δωμάτιο πού γίνεται ἐξομολογητήριο καί ναός, πού τό ἐπισκέπτονται τά Ἄχραντα Μυστήρια κάθε Κυριακή.

Σ’ αὐτό τό δωμάτιο καταφεύγουμε ὅλοι, γιά νά βροῦμε γαλήνη ψυχική! Γιά νά μᾶς κοιτάξει στοχαστικά, τήν ὥρα πού ἐμεῖς μεριμνοῦμε καί τυρβάζουμε περί πολλά καί νά μᾶς πεῖ: «Καλά, ἐσεῖς πόσα πράγματα θέλετε στή ζωή γιά νά εἴσαστε εὐτυχισμένοι; Ἐμένα μόνο τέσσερα μοῦ χρειάζονται. Ὁ Θεός. Ἡ μουσική, πού εἶναι ἡ ζωή μου μεταφορικά. Ὁ ἠλεκτρονικός ὑπολογιστής. Καί ὁ ἀναπνευστήρας μου πού εἶναι ἡ ζωή μου κυριολεκτικά». Γιά νά μᾶς μεταγγίσει λίγη ἀπό τήν πίστη του στόν Θεό καί τήν ἐσωτερική του πληρότητα καί νά κατανοήσουμε τά λόγια πού ἔγραψε κάποτε γιά τό δωμάτιό του: «Σ’ ἕνα δωμάτιο χωροῦν ὅλα. Σ’ ἕνα δωμάτιο χώρεσε ὅλη ἡ Ἀγάπη. Σ’ ἕνα δωμάτιο χώρεσε ἡ ζωή. Σ’ ἕνα δωμάτιο χώρεσε ὁ Θεός».

Στό κρεβάτι, μέ τραχειοτομία καί ἀναπνευστήρα περνᾶ σήμερα, στά 35 του χρόνια, ὅλες τίς ὧρες του. Μελετᾶ, προσεύχεται, γράφει, ἐπικοινωνεῖ μέ γνωστούς καί ἀγνώστους καί συνθέτει τά ὄμορφα μουσικά του κομμάτια. Καμιά ὑποψία γιά τόν ξένο πού μπαίνει ὅτι αὐτό εἶναι δωμάτιο πόνου. Μπαίνοντας, λές κι ἐξαφανίζονται τά ἰατρικά μηχανήματα, τά ὀξυγόνα καί τό νοσοκομειακό κρεβάτι καί βλέπεις ἕνα Στέλιο χαρούμενο, τόσο ἐντυπωσιακά ζωντανό πίσω ἀπό τήν ἀκινησία του, νά σέ περιμένει γιά συζήτηση, γιά μία περιδιάβαση στόν κόσμο τῆς ψυχῆς ἤ γιά ἕνα μουσικό ταξίδι. Καί βγαίνοντας, αἰσθάνεσαι δυνατός κι ἀνάλαφρος, λές κι ἔχεις ἀποθέσει σέ ’κεῖνο τό δωμάτιο ὅλα τά βάρη πού κουβαλᾶς.

Ποτέ δέν φανταστήκαμε, δεδομένων τῶν δυσκολιῶν πού δημιουργεῖ ἡ ἀσθένειά του, ὅτι ἡ μουσική του θά ἔβγαινε ἀπό τά σύνορά του ἑλληνικοῦ χώρου καί θά ταξίδευε παντοῦ. Ὅτι διάσημοι ἑρμηνευτές θά ἑρμηνεύουν τά τραγούδια του καί τά ὀρχηστρικά του κομμάτια συμφωνικές ὀρχῆστρες παγκοσμίου φήμης. Ὅτι θά παίρνει τόσες διακρίσεις καί παγκόσμια βραβεῖα.

Ἀνώτατη διάκριση, ἡ βράβευσή του τό 2009 ἀπό τόν Παγκόσμιο Ὀργανισμό Πνευματικῶν Δικαιωμάτων, γιά τήν προσφορά του στή μουσική καί στόν πολιτισμό. Ἕνα βραβεῖο πού σπάνια ἀπονέμεται παγκόσμια, πού γιά πρώτη φορά ἀπονεμήθηκε σέ Κύπριο ἀπό τό 1931 πού ἡ Κύπρος εἶναι μέλος τοῦ Ὀργανισμοῦ. «Πῶς εἶναι δυνατόν, σ’ αὐτή τήν κατάσταση νά γράφει αὐτά τά ὑπέροχα μουσικά ἔργα», μᾶς ρωτοῦν συγκινημένοι, ὅταν ἔρχονται γιά τήν ἀπονομή τῶν βραβείων. Καί μεῖς συγκλονισμένοι, ἀπαντοῦμε: «Τά ἀδύνατα παρ’ ἀνθρώποις, δυνατά παρά τῷ Θεῷ».

Δέν θά μιλήσω γιά τά βραβεῖα καί τά μουσικά του ἔργα, πού εὔκολα τά βρίσκετε στήν ἰστοσελίδα του, οὔτε γιά τίς δυσκολίες τῆς ἀσθένειάς του. Θ’ ἀναφερθῶ σ’ αὐτά πού διδαχθήκαμε πλάι στόν Στέλιο στήν πορεία τῆς ζωῆς.

Μάθαμε πώς, κι ἄν ὅλες οἱ σωματικές δυνάμεις μας μᾶς ἐγκαταλείψουν, μποροῦμε νά κρατήσουμε ὁλόρθη τήν ψυχή μας, ἄν αὐτή τήν πολύτιμη ψυχή τήν ἐλευθερώσουμε ἀπό ὅλα τά μικρά κι ἀσήμαντα κι ἄν ἀφεθοῦμε μέ ἀπόλυτη ἐμπιστοσύνη στά Χέρια πού βαστάζουν τά σύμπαντα.

Ὁ ἴδιος ἐν πλήρει ἀκινησία συνθέτει, γράφοντας μία-μία νότα μέ τό ποντίκι τοῦ ὑπολογιστῆ, χρησιμοποιώντας μέ δυσκολία μόνο τό ἕνα δάκτυλο. «Μεγάλο δῶρο ἡ ζωή», λέει, «ὅσο δύσκολη καί νά εἶναι. Ἔχεις τήν εὐκαιρία ν’ ἀποκτᾶς αὐτογνωσία, νά γίνεσαι καλύτερος ἄνθρωπος, προπάντων νά πλησιάζεις πιό πολύ τόν Θεό».

Τά τελευταία δέκα χρόνια εἶναι ξαπλωμένος στό κρεβάτι. Ἀπό τό παράθυρό του βλέπει μόνο ἕνα κομμάτι οὐρανό. Κι ὅμως, εἶναι ἀρκετό γιά νά παίρνει δύναμη, νά δημιουργεῖ καί νά μοιράζει ἀγάπη. Μᾶς συγκινεῖ ἡ ἔγνοια του γιά τούς ἄλλους, πού τή δείχνει ἔμπρακτα μέ προσευχή καί ἐπικοινωνία, ἀλλά καί προσφέροντας πάντα τά ἔσοδα ἀπό τίς συναυλίες καί τίς πωλήσεις τῶν δίσκων του γιά φιλανθρωπικούς σκοπούς.

Τό νιώθουμε πώς ἡ μάχη πού δίνει καθημερινά δέν εἶναι μόνο γιά νά κρατηθεῖ στή ζωή. Εἶναι μάχη γιά δημιουργία καί προσφορά στόν συνάνθρωπο. Μέσα ἀπό τόν ἀναπνευστήρα του τοῦ περισσεύει ἀναπνοή, γιά νά τή μοιραστεῖ μέ ὅλο τόν κόσμο.

Πλάι του, χρόνια καί χρόνια, μάθαμε ἀκόμα πώς, ἄν τόν πόνο τόν κάνεις προσφορά καί δοξολογία στόν Θεό, γίνεται δύναμη κι εὐλογία. Πῶς ἡ εὐτυχία εἶναι ἁπλή. Βρίσκεται μέσα μας. Στή σωστή τοποθέτησή μας ἀπέναντι στόν ἑαυτό μας, στόν συνάνθρωπό μας, στόν Θεό. [...]

Ἡ ψυχή, [...] δέν μπορεῖ νά γεμίσει μέ ὑλικά ἀγαθά, οὔτε μέ τήν ἀνθρώπινη σοφία μόνο. Καί πνίγεται μέσα στόν ἀσφυκτικό κλοιό τῆς ἀνελευθερίας, πού ἐπιφέρουν οἱ ἐξαρτήσεις ἀπό πρόσωπα, πράγματα, καταστάσεις, ἰδεολογίες. Μέσα στήν ὑποδούλωση σέ ἀδυναμίες καί πάθη.

Ὁ Θεός προίκισε τόν ἄνθρωπο μέ τό λογικό καί τήν ἐλευθερία, δίνοντάς του τή δυνατότητα μέ τόν ἀγώνα του νά ἐπιτύχει τήν τελείωσή του.

Ἡ ἐλευθερία, ὡστόσο, προϋποθέτει ἀγώνα καί συνεπάγεται εὐθύνη γιά τίς ἐπιλογές μας. Καί τί κρίμα! Πολλές φορές, κάνουμε κακή χρήση τῆς ἐλευθερίας μας. Ἔτσι, αὐτό τό πολύτιμο θεϊκό δῶρο γίνεται προνόμιο τραγικό γιά τόν ἄνθρωπο. Κι ἐνῶ εἶναι πλασμένος γιά τά ὡραία καί ἀληθινά καί γιά τή βίωση τῆς πνευματικῆς ἐλευθερίας, ὑπηρετεῖ πολλές φορές τήν ἀσχήμια, τό ψεῦδος καί τή σκλαβιά. Ἐνῶ μπορεῖ νά ἐπιλέξει τό Φῶς, ἐπιλέγει τό σκοτάδι. Εἶναι πλασμένος γιά τή ζωή κι ἐπιλέγει τόν θάνατο τόν πνευματικό. Κι ἡ ἐλευθερία πού ὀνειρεύεται, κίβδηλη καί οὐτοπική. Γιατί τήν ψάχνει ἐκεῖ πού δέν ὑπάρχει. Γι’ αὐτό καί τό ἀνικανοποίητο καί τά τραγικά ἀδιέξοδα.

Τό κέρδος θά ἦταν τεράστιο, ἄν ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι συνειδητοποιούσαμε ὅτι ἡ ἐσωτερική ἐλευθερία πηγάζει ἀπό τήν ἐφαρμογή τῆς εὐαγγελικῆς ἀλήθειας πού ἀποδεσμεύει ἀπό κάθε ἐξάρτηση, ἀναγεννᾶ τίς ψυχές, ὁπλίζει μέ δύναμη κι ἀντοχή, νικᾶ τό κακό. Κι ὅσο πιό μεγάλη εἶναι ἡ ὑπακοή στόν νόμο τοῦ Θεοῦ τόσο πιό ἐλεύθεροι εἴμαστε.

Καί σεῖς οἱ νέοι χρειάζεται νά παλέψετε, γιά νά πᾶτε ἀντίθετα στό ρεῦμα τοῦ κακοῦ, νά κρατηθεῖτε στήν περιοχή τῆς ἐλευθερίας, πού εἶναι κατάσταση ἐσωτερική καί μέγεθος πνευματικό. Σ’ αὐτή σας τήν πορεία θά ἔχετε συνοδοιπόρο τόν Κύριο. Καί νά θυμᾶστε: Τό κατακόρυφο πέταγμα στά ὕψη, σάν τόν ἀετό, τό ἐπιτυγχάνει ὁ ἄνθρωπος μόνο ἄν κόψει τά δεσμά πού τόν κρατοῦν καθηλωμένο στή γῆ, εἴτε λέγονται πάθη εἴτε ἀγωνιώδεις μέριμνες καί προσκόλληση στήν ὕλη εἴτε κακές συνήθειες καί φυσικές ὁρμές εἴτε ὅποιες ἄλλες ἀδυναμίες.

Σίγουρα, δέν εἶναι εὔκολο. Ἡ ἐσωτερική ἐλευθερία, ὡστόσο, ὅπως καί ἡ ἐξωτερική, εἶναι ὕψιστο ἀγαθό. Ἄς μήν ξεχνοῦμε ὅτι οἱ μεγαλύτερες μάχες τοῦ ἀνθρώπου δόθηκαν γιά τήν ἐλευθερία του. Αὐτή τή μάχη τή δίνουμε ὅλοι. Τή δίνει καθημερινά καί ὁ Στέλιος. Καί μᾶς διδάσκει, τραγουδώντας ὅ,τι ἔμαθε, ὑποφέροντας.

Τό μήνυμά του σέ σᾶς εἶναι ὅτι ὅλα μπορεῖτε νά τά ἐπιτύχετε μέ τόν ἀγώνα σας, τήν ὑπομονή καί τή θέληση. Μείνετε κοντά στόν Θεό, γιατί «οὐκ ἔστιν ἐλεύθερος ἤ μόνος ὁ Χριστῷ ζῶν», μᾶς εἶπε ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. Μήν παραιτεῖστε μπροστά στίς δυσκολίες. Ἐπιδοθεῖτε μέ ἐπιμέλεια στή μόρφωσή σας, κρατηθεῖτε γερά στήν Ἑλληνορθόδοξη Παράδοσή μας κι οἱ καρποί θά εἶναι γλυκεῖς.

«Ἄραγε, οἱ ἄνθρωποι ξέρουν τί θά πεῖ νά περπατοῦν ἤ τό θεωροῦν αὐτονόητο;», ἔλεγε ὁ Στέλιος, ὅταν στά 10 του χρόνια σταμάτησε νά περπατᾶ. «Ἄραγε, οἱ ἄνθρωποι ξέρουν τί θά πεῖ ν’ ἀναπνέουν ἤ τό θεωροῦν αὐτονόητο;», συμπλήρωσε, ὅταν χρειάστηκε ἀναπνευστήρα γιά νά ζεῖ. «Ἄραγε, οἱ ἄνθρωποι ξέρουν τί θά πεῖ νά μιλοῦν ἤ τό θεωροῦν αὐτονόητο;», πρόσθεσε, ὅταν μετά τήν τραχειοτομία ἔχασε τήν ἄνεση στήν ὁμιλία.

Πλούσιες οἱ δωρεές, οἱ εὐλογίες καί οἱ δυνάμεις πού μᾶς χαρίζει ὁ Θεός. Θεία δῶρα ὅσα ἀπολαμβάνουμε καθημερινά. Ἄς μήν περνοῦν ἀπαρατήρητα, ἀναξιοποίητα κι ἀνενέργητα. Ἄν ὁ Στέλιος, πού σήμερα κινεῖ μόνο τό ἕνα δάκτυλο καί στήν ἄκρη αὐτοῦ τοῦ δακτύλου διοχετεύει ὅλη τή δύναμη τῆς ψυχῆς του, κάνει τόν κοπιαστικό του ἀγώνα, γιά ν’ ἀποδεσμεύσει τίς ψυχικές του δυνάμεις ἀπό τήν ἀναπόφευκτη φθορά τῆς ὕλης, δημιουργεῖ καί δοξάζει τόν Θεό, ἐμεῖς οἱ ὑγιεῖς πού τά ἔχουμε ὅλα καί τά πόδια καί τά χέρια μας καί ὅλες τίς δυνάμεις μας, τί πρέπει νά κάνουμε;

Θ’ ἀφήσω τήν ἀπάντηση νά τή δώσει ὁ καθένας ἀπό μας.

Καλή χρονιά κι ὁ Θεός μαζί σας!

Σημ.:
Ὁμιλία πού ἐκφωνήθηκε στό προαύλιο τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Κύπρου, στίς 30 Σεπτεμβρίου 2011, στά πλαίσια ἐκδήλωσης γιά τήν ἔναρξη τῶν Κατηχητικῶν Συνάξεων. Ἡ Ἀγλαΐα Πισῆ εἶναι ἡ μητέρα τοῦ μουσικοσυνθέτη Στέλιου Πισῆ.


Αγλαΐα Πισή
Πηγή: περιοδικό Παρέμβαση Εκκλησιαστική, τεύχ. 17ο, Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2011, έκδ. Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου, σ. 230- 237


*«Στέλιος - Υπέρβαση»
Αφιέρωμα στον Στέλιο Πισή
σε σκηνοθεσία Κώστα Κακογιάννη και Πάμπου Κουζάλη

Μέρος Α'



Μέρος Β'



Δείγμα της μουσικής του Στέλιου Πισή:

«Είν' η αγάπη μας πολύ μεγάλη»


Περισσότερα στην ιστοσελίδα του Στέλιου: http://www.steliospissis.com.cy/

Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 2012

Οι πειρασμοί στη ζωή μας


Ο Θεός επιτρέπει τους πειρασμούς ανάλογα με την πνευματική μας κατάσταση. Άλλοτε επιτρέπει να κάνουμε ένα σφάλμα, λ.χ. μια μικρή απροσεξία, για να είμαστε άλλη φορά προσεκτικοί και να αποφύγουμε ή μάλλον να προλάβουμε ένα μεγαλύτερο κακό που θα μας έκανε το ταγκαλάκι. Άλλοτε αφήνει τον διάβολο να μας πειράζει, για να μας δοκιμάσει. Δίνουμε δηλαδή εξετάσεις και αντί κακό ο διάβολος μάς κάνει καλό.

Θυμηθήτε τον Γερο-Φιλάρετο που έλεγε: Τέκνον, εγκατάλειψις Θεού, ουδένα πειρασμόν σήμερα. Ήθελε να παλεύει κάθε μέρα με τους πειρασμούς, για να στεφανώνεται από τον Χριστό.

Ένας δυνατός, όπως ο Γερο-Φιλάρετος, δεν αποφεύγει τους πειρασμούς, αλλά λέει στον Χριστό: Στείλε μου, Χριστέ μου, πειρασμούς και δώσε μου κουράγιο να παλέψω. Ένας αδύνατος όμως θα πει: Μην επιτρέπης, Χριστέ μου, να πειρασθώ. ­Μη εισενέγκης ημάς εις πειρασμόν... 

Εμείς όμως πολλές φορές, όταν έχουμε έναν πειρασμό, λέμε: ε, μα είμαι άνθρωπος κι εγώ δεν
αντέχω άλλο!, ενώ θα έπρεπε να πούμε: Δεν είμαι άνθρωπος, είμαι παλιάνθρωπος. Θεέ μου, βοήθησέ με να γίνω άνθρωπος.

Δεν λέω να επιδιώκουμε εμείς τους πειρασμούς, αλλά, όταν έρχονται, να τους αντιμετωπίζουμε με καρτερία και προσευχή.

Σε κάθε πνευματική χειμωνιά να περιμένουμε με υπομονή και ελπίδα την πνευματική άνοιξη. 

Οι μεγαλύτεροι πειρασμοί είναι συνήθως στιγμιαίοι και, εάν εκείνη τη στιγμή τους ξεφύγουμε, περνάει και φεύγει η φάλαγγα των δαιμόνων και γλιτώνουμε.

Όταν ενωθή ο άνθρωπος με τον Θεό, δεν έχει πια πειρασμούς. Μπορεί ο διάβολος να κάνει κακό στον Άγγελο; Όχι, καίγεται.

Η πνευματική ζωή είναι πολύ απλή και εύκολη, εμείς την κάνουμε δύσκολη, γιατί δεν αγωνιζόμαστε σωστά. Με λίγη προσπάθεια και πολλή ταπείνωση και εμπιστοσύνη στον Θεό, μπορεί κανείς να προχωρήσει πολύ. Γιατί, όπου υπάρχει ταπείνωση, δεν έχει θέση ο διάβολος και όπου δεν υπάρχει διάβολος επόμενο είναι να μην υπάρχουν και πειρασμοί.

- Γέροντα, η πτώση σε μια αμαρτία μπορεί να γίνει κατά παραχώρηση του Θεού;

- Όχι, είναι βαρύ να πούμε ότι παραχωρεί ο Θεός νά αμαρτήσουμε. Ο Θεός ποτέ δεν παραχωρεί να αμαρτήσουμε. Εμείς κάνουμε παραχωρήσεις και έρχεται ο διάβολος και μας πειράζει. Όταν λ.χ. υπερηφανεύομαι, διώχνω τη θεία Χάρη, φεύγει ο Φύλακας Άγγελός μου, έρχεται ο άλλος... άγγελος, ο διάβολος, και σπάζω τα μούτρα μου. Αυτή είναι δική μου παραχώρηση, και όχι του Θεού.

- Είναι σωστό, Γέροντα, όταν έχουμε μια πτώση να λέμε: Ο πειρασμός με έρριξε;

- Πολλές φορές ακούω κι εγώ μερικούς ανθρώπους να λένε ότι φταίει ο πειρασμός, όταν ταλαιπωρούνται, ένω φταίνε οι ίδιοι που δεν αντιμετωπίζουν σωστά τα πράγματα. Έπειτα ο πειρασμός, πειρασμός είναι. Μπορεί να μας εμποδίσει από το κακό; Τη δουλειά του κάνει. Να μην τα φορτώνουμε και όλα στον πειρασμό.

Ένας υποτακτικός, που ζούσε σε μια καλύβη με τον Γέροντά του, μια φορά που έμεινε για λίγο μόνος του, πήρε ένα αβγό, το έβαλε πάνω σε ένα κλειδί - ήταν από εκείνα τα μεγάλα, τα παλιά κλειδιά - και άναψε από κάτω ένα κερί, για να το ψήσει!

Μπαίνει ξαφνικά ο Γέροντας και τον βλέπει. Τι κάνεις εκεί; του λέει.

Να, Γέροντα, ο πειρασμός με έβαλε να ψήσω εδώ ένα αβγό, του λέει ο υποτακτικός του. Και τότε ακούσθηκε μια άγρια φωνή: Αυτήν την τέχνη εγώ δεν την ήξερα - από αυτόν την έμαθα!

Ο διάβολος μερικές φορές κοιμάται, και εμείς τον προκαλούμε.


Τρίτη 24 Ιανουαρίου 2012

Αφήσου με εμπιστοσύνη στα χέρια του Θεού



«Ἀμὴν, ἀμὴν λέγω ὑμῖν, ὁ πιστεύων εἰς ἐμὲ τὰ ἔργα ἃ ἐγὼ ποιῶ, κακεῖνος ποιήσει καὶ μείζονα τούτων ποιήσει...

Η Χάρις του Θεού να επισκιάζει κι εμάς τους αναξίους. Αγαπητό τέκνο, να χαίρεσαι εν Κυρίω. Έλαβα την επιστολή σου και κατανόησα τις πνευματικές ανησυχίες σου. 

Ειρήνευε, καθώς το Πνεύμα του Θεού επισκέπτεται μυστικά την ψυχή κι επισκιάζει αυτήν η Θεία Χάρις Του. Αφήσου με εμπιστοσύνη στα χέρια του Θεού, επιτρέποντας έτσι στον εαυτό σου να φτάσει στην αγία ταπείνωση. Αυτή μεταμορφώνει τον άνθρωπο. Ο ταπεινός έχει συνείδηση της εσωτερικής του κατάστασης. Αναγνωρίζει τα σφάλματά του και θλίβεται, μα δεν απελπίζεται και δεν εξουθενώνει τον εαυτό του... Ο έχων την αγία ταπείνωση σωπαίνει. Δεν μιλάει. Ακούει, συμπονάει, ελεεί, προσεύχεται, αγαπάει. Έτσι μένει πάντα μέσα του η χαρά του Χριστού, γίνεται όργανο του Θεού, σκεύος εκλογής. Έχε αγάπη για τον Θεό και τον άνθρωπο. Έτσι θα είσαι ελεύθερος. Όλες οι αισθήσεις θα λειτουργούν σύμφωνα με τον νόμο του Κυρίου. Να είσαι έτοιμος να κενωθείς στον οποιοδήποτε. Όπου αγάπη, εκεί ελευθερία..

Διάβαζα αχόρταγα την πολυσέλιδη επιστολή, καταβροχθίζοντας κυριολεκτικά τα νοήματα και τελειώνοντας, ξέσπασα ξανά σ' ένα γοερό, λυτρωτικό κλάμα, που μ' απάλλαξε από κάθε ίχνος απελπισίας και απόγνωσης. Η μίζερη, σκοτεινή κι αθέατη πλευρά της ζωής μου φωτίστηκε και πλύθηκε μέσα στα δάκρυά μου κι άρχισε ανέλπιστα να βρίσκει το νόημα που χρόνια αναζητούσε. Ο θείος τώρα μουρμούριζε με τη βραχνή φωνή του:

- Ο Θεός, ο Θεός ημών, ο τας νοεράς και λογικάς υποστησάμενος δυνάμεις τω σω θελήματι, σου δεόμεθα και σε ικετεύομεν, πρόσδεξαι ημών μετά των κτισμάτων σου πάντων την κατά δύναμιν δοξολογίαν, και ταις πλουσίαις της σης αγαθότητας αντάμειψαι δωρεαίς, ότι σοι κάμπτει παν γόνυ επουρανίων και επιγείων και καταχθονίων, και πάσα πνοή και κτίσις υμνεί την ακατάληπτόν σου δόξαν, μόνος γαρ ει αληθινός και πολυέλεος. Ότι σε αινούσι πάσαι αι δυνάμεις των ουρανών, και σοι την δόξαν αναπέμπομεν, τω Πατρι και τω Υιώ και τω αγίω Πνεύματι, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν...


Πηγή: Κώστας Λοής, χαρά μου, Χαρά μου, εκδ. «Σαββάλας», Αθήνα: 2009, σ. 118-120.

Δευτέρα 23 Ιανουαρίου 2012

Το διαβατήριο των δοκιμασιών!


ΟΙ ΑΡΡΩΣΤΙΕΣ ΒΟΗΘΟΥΝ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ

Τί θὰ πῆ, Γέροντα, «Καλὸ Παράδεισο»;

-Μὲ τὸ καλὸ νὰ πᾶς στὸν Παράδεισο.

-Μπορεῖ, Γέροντα, νὰ ἐννοῆ: «Νὰ πᾶς στὸν καλὸ Παράδεισο»;

-Ἄκουσες ἐσὺ ποτὲ νὰ μιλοῦν γιὰ κακὸ Παράδεισο; Πάντως, γιὰ νὰ πάη κανεὶς στὸν γλυκὸ Παράδεισο, πρέπει νὰ φάη πολλὰ πικρὰ ἐδῶ, νὰ ἔχη τὸ διαβατήριο τῶν δοκιμασιῶν στὸ χέρι. Τί γίνεται στὰ νοσοκομεῖα! Τί δράματα! Τί πόνο ἔχει ὁ κόσμος! Πόσες μητέρες, οἱ καημένες, κάνουν ἐπεμβάσεις, σκέφτονται τὰ παιδάκια τους καὶ ἔχουν τὴν ἀγωνία ὅλης τῆς οἰκογένειας!

Πόσοι οἰκογενειάρχες ἔχουν καρκίνο, κάνουν ἀκτινοβολίες καὶ τί βάσανο ἔχουν! Νὰ μὴν μποροῦν νὰ δουλέψουν, νὰ πρέπη νὰ πληρώσουν νοίκια, νὰ ἔχουν ἕνα σωρὸ ἔξοδα! Ἐδῶ ἄλλοι ἔχουν τὴν ὑγεία τους καὶ πάλι δὲν μποροῦν νὰ τὰ βγάλουν πέρα, πόσο μᾶλλον νὰ μὴν ἔχη κανεὶς τὴν ὑγεία του καὶ νὰ ζορίζεται νὰ δουλέψη, γιὰ νὰ ἀνταποκριθῆ λίγο στὶς ὑποχρεώσεις του!

Πολὺ μὲ ἔχουν καταβάλει τὰ προβλήματα τῶν ἀνθρώπων. Πόσα ἀκούω κάθε μέρα! Συνέχεια βάσανα, δυσκολίες!... Πίκρα ὅλη μέρα τὸ στόμα καὶ τὸ βράδυ νὰ πέφτω νηστικὸς λίγο νὰ ξεκουραστῶ. Νιώθω πολλὴ σωματικὴ κούραση, ἀλλὰ καὶ ἐσωτερικὴ ξεκούραση.

-Γέροντα, πάντα ὠφελεῖ ἡ ἀρρώστεια;

-Ναί, πάντα ὠφελεῖ. Οἱ ἀρρώστιες βοηθοῦν τοὺς ἀνθρώπους νὰ «ἐξιλεωθοῦν»[1], ὅταν δὲν ἔχουν ἀρετές. Μεγάλο πράγμα ἡ ὑγεία, ἀλλά καὶ τὸ καλὸ πού προσφέρει ἡ ἀρρώστια, ἡ ὑγεία δὲν μπορεῖ νὰ τὸ δώση! Πνευματικὸ καλό!

Εἶναι πολὺ μεγάλη εὐεργεσία, πολὺ μεγάλη! Καθαρίζει τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὴν ἁμαρτία, καὶ μερικὲς φορὲς τοῦ ἐξασφαλίζει καὶ μισθό. Ἡ ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου εἶναι σὰν τὸ χρυσάφι καὶ ἡ ἀρρώστια εἶναι σὰν τὴν φωτιὰ ποὺ τὴν καθαρίζει. Βλέπεις, καὶ ὁ Χριστὸς εἶπε στὸ Ἀπόστολο Παῦλο: «Ἡ δύναμίς μου ἐν ἀσθενείᾳ τελειοῦται» (Β΄Κορ. ιβ' 9).

Ὅσο περισσότερο ταλαιπωρηθῆ μὲ κάποια ἀρρώστια ὁ ἄνθρωπος, τόσο περισσότερο ἐξαγνίζεται καὶ ἁγιάζεται, ἀρκεῖ νὰ κάνη ὑπομονὴ καὶ νὰ τὴν δέχεται μὲ χαρά.

Μερικὲς ἀρρώστιες θέλουν μόνο λίγη ὑπομονή, καὶ τὶς ἐπιτρέπει ὁ Θεός, γιὰ νὰ πάρη ὁ ἄνθρωπος λίγο μισθὸ καὶ νὰ τοῦ ἀφαιρέση ὁ Θεὸς μερικὰ κουσούρια. Γιατὶ ἡ σωματικὴ ἀρρώστια βοηθάει στὴν θεραπεία τῆς πνευματικῆς ἀρρώστιας.

Τὴν ἐξουδετερώνει μὲ τὴν ταπείνωση ποὺ φέρνει. Ὁ Θεὸς ὅλα τὰ ἀξιοποιεῖ γιὰ τὸ καλό! Ὅ,τι ἐπιτρέπει εἶναι γιὰ τὸ πνευματικό μας συμφέρον. Ξέρει τί χρειάζεται ὁ καθένας μας καὶ μᾶς δίνει κάποια ἀρρώστια, εἴτε γιὰ νὰ ἀνταμειφθοῦμε, εἴτε γιὰ νὰ ἐξοφλήσουμε ἁμαρτίες.

Σημ.:
[1] Ἡ ἔννοια τῆς «ἐξιλεώσεως» στὴν ὀρθόδοξη Θεολογία δὲν ἔχει τὸν νομικὸ χαρακτήρα τῆς δυτικῆς Θεολογίας, ἀλλὰ ἐκφράζει τὴν φιλάνθρωπη παιδαγωγία τοῦ Θεοῦ γιὰ τὸν ἁμαρτάνοντα ἄνθρωπο μὲ σκοπὸ τὴν σωτηρία του.


Πηγή: Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, Λόγοι Δ': Οικογενειακή Ζωή, έκδ. Ι.Ησυχ. «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος», σ. 209-210. 
Αναδημοσίευση: hristospanagia1 (15/11/2011)

Κυριακή 22 Ιανουαρίου 2012

Πώς θα κάνουμε καρπό;



Όταν εγώ ασχολούμαι με το Θεό, τότε και ο Θεός ασχολείται με μένα! Πώς ο Θεός ασχολείται με εμένα; Μας το επεξηγεί, λέγοντας :

«Εγώ είμαι η άμπελος· σεις είσθε τα κλήματα. Το κλήμα, το κάθε φυτό, αν δεν μένει στο χωράφι, αν δεν τρέφεται από το χωράφι, δεν εξακολουθεί να ζει. Γεωργός είναι ο Πατέρας. Εκείνος φροντίζει και καλλιεργεί το αμπέλι Του. Συ, για να ζεις στο αμπέλι, πρέπει να είσαι κλήμα. Τότε θα κάνεις καρπό, για σένα καλό».

Όταν ο Θεός ασχολείται με το αμπέλι Του, για σένα φροντίζει!

Και όταν συ ασχολείσαι με το Θεό, πάλι για σένα είναι καλό. Γιατί ψάχνοντας για το Θεό, ψάχνοντας να βρεις τρόπο, να γίνεις κλήμα Του μέσα στο αμπέλι Του, ψάχνεις να βρεις τρόπο, να πάρεις κάτι.

Αν ο Θεός πάψει να ασχολείται με σένα, τότε συ σαν κλήμα, που δεν παίρνει ζωή από το αμπέλι, θα ξεραθείς, θα πάψεις να έχεις ζωή. Και χωρίς ζωή, κλήμα ξερό, πώς θα κάνεις καρπό;

Όταν συ μπαίνεις στο αμπέλι του Θεού, συ κερδίζεις, όχι ο Θεός. Και, όταν συ βγαίνεις από το αμπέλι του Θεού, βγαίνεις έξω από τη ζωή του Θεού και φυσικά χάνεις.

Γι’ αυτό έλεγε ο Χριστός· Μείνετε σε μένα, κοντά Μου, για να κάνετε καρπό! Δηλαδή, για να έχει αξία η ύπαρξη και η ζωή σας. 


Τα άδηλα και κρύφια

Να προσεύχεσθε και για τους εχθρούς σας. Να ζητείτε από το Θεό, όχι να πεθάνουν, αλλά να διορθωθούν, να πάψουν να έχουν άσχημα αισθήματα. «Κύριε, ενώπιόν Σου πάσα η επιθυμία μου». Ένα θέλω, ένα ποθώ. Όλα όσα αναμοχλεύονται να θέλεις να τα βλέπεις!

Τι λαχταρώ εγώ, και Συ δεν το ξέρεις; 

Τι με κάνει και στενάζω, και Συ δεν το ξέρεις;

Πώς θα μπορούσε να ισχύει κάτι τέτοιο, αφού ο κάθε πόθος μου και η κάθε επιθυμία μου, και ο κάθε στεναγμός μου, «από Σου ουκ απεκρύβη»; Τον στεναγμό της καρδιάς μου άνθρωπος κανένας δεν τον βλέπει κανένας δεν τον αισθάνεται!

Τι μας λένε τα λόγια αυτά; Όπου πόθος και λαχτάρα, εκεί και στεναγμός. Όμως αυτά, συνήθως δεν γίνονται αισθητά σ’ εμάς! Αλλά του Θεού, δεν του ξεφεύγει τίποτε! Πόσο θα το ήθελα, Θεέ μου, όλα τα έργα μου, και τα άδηλα και κρύφια μου, να θέλεις να τα βλέπεις! 


Η Εκκλησία κι εγώ
Η εκκλησία είναι Οίκος του Θεού. Εγώ θέλω να κάνω την εκκλησία «σπίτι μου». Στο δικό μου σπίτι, μπαίνω να μείνω εγώ σωματικά. Στο σπίτι του Θεού μπαίνω, για να έλθει και να μείνει μέσα μου και μαζί μου ο Θεός πνευματικά.

Ο άνθρωπος, τότε μόνο αρχίζει να αισθάνεται, ότι ο Κύριος είναι αγαθός όταν ο Θεός έλθει και αρχίσει να μένει μέσα του. Τότε ο Θεός τον γεμίζει ειρήνη και χαρά.

Και αντίθετα, όσο ο άνθρωπος δεν αφήνει το Θεό να μπει να κατοικήσει μέσα του, ήταν και εξακολουθεί να είναι άθλιος, δυστυχισμένος, ταλαίπωρος!

Ο άσωτος υιός, έμενε «μαζί» με τον πατέρα του! Αλλά δεν «Τον άφηνε» τον πατέρα του να μπει μέσα του! Και έτσι, ζώντας χωρίς Θεό, κατάντησε ταλαίπωρος και φτωχός, να βόσκει χοίρους!

Τότε κατάλαβε το λάθος του, γύρισε κοντά Του και Του ζήτησε να εισέλθει στον «οίκο του Πατέρα του». Όχι για να λύσει το πρόβλημά του, να φάει και να κοιμηθεί αλλά για να μπει ο Πατέρας του μέσα του, στην καρδιά του και να τον κάνει κατοικία Του, ανάπαυσή Του, και χαρά Του.


Άγιος Αυγουστίνος

Παρασκευή 20 Ιανουαρίου 2012

Εκκλησία, το μεγάλο νοσοκομείο


Οι Πατέρες λένε πως η Εκκλησία
είναι ένα μεγάλο Νοσοκομείο που εφημερεύει
σε εικοσιτετράωρη βάση, εδώ και δύο χιλιάδες χρόνια.

Ένα Νοσοκομείο που εφημερεύει για όλους.

Για ασφαλισμένους και ανασφάλιστους.
Για πλούσιους και για άπορους.
Για επώνυμους και ανώνυμους
και περιθωριακούς ανθρώπους.

Ένα μεγάλο Νοσοκομείο
στο οποίο αντιμετωπίζεται κάθε νόσημα
όσο βαθύ, όσο λοιμώδες και όσο θανατηφόρο και αν είναι.

Ένα μεγάλο Νοσοκομείο στο οποίο μπαίνεις άρρωστος
και βγαίνεις υγιής,
όπως η αιμορροούσα.

Μπαίνεις διώκτης και βγαίνεις Απόστολος,
όπως ο Παύλος.

Μπαίνεις αμαρτωλός και βγαίνεις άγιος,
όπως η αγία Μαρία η Αιγυπτία.

Μπαίνεις λύκος και βγαίνεις αρνί,
όπως ο άγιος Μωυσής ο Αιθίοπας.

Μπαίνεις πτώμα εν αποσυνθέσει
και ανίστασαι τετραήμερος,
όπως ο Λάζαρος!

Γιατί στην Εκκλησία δεν υπάρχει θάνατος.
 Δεν υπάρχουν νεκροί.

Η Εκκλησία είναι η χώρα των Ζώντων
όπου υπάρχει Ζωή
και περίσσεια Ζωής,
δηλαδή ο Χριστός!
[...]

Οι Πατέρες λένε πως η Εκκλησία αιώνες τώρα,
δίνει τα ίδια πανίσχυρα φάρμακα:
τις εντολές του Χριστού!

Η Εκκλησία αιώνες τώρα, εκδίδει
το ίδιο ιατρικό ανακοινωθέν
που εξέδωσε η Παναγία στην Κανά:
«ό,τι αν λέγη υμίν, ποιήσατε».
Ό,τι μας λέει ο Χριστός, να το κάνουμε.

Άραγε, ό,τι μας λέει ο Χριστός, το κάνουμε;

Κι αν δεν το κάνουμε,
άραγε κλαίμε;


Πηγή: Μαρίας Μουρζά, Αντίδωρο, εκδ. «Άθως»

Δευτέρα 16 Ιανουαρίου 2012

Η Ελευθερία ως ζητούμενο, προϋπόθεση και θείο δώρο


Η ΕΝ ΧΡΙΣΤῼ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Ἡ ἐλευθερία ἀποτελεῖ ζητούμενο γιά ὅλους τους ἀνθρώπους. Πάρα πολλοί ἀγῶνες, μάχες καί θυσίες γίνονται συνεχῶς γιά τήν ἀπόκτησή της. Ἡ ἀπαίτηση αὐτή γιά ἐλευθερία εἶναι τελείως φυσιολογική, ἀφοῦ ὁ Θεός ἔπλασε τόν ἄνθρωπο γιά νά ζεῖ ἐλεύθερα. Ἡ καθημερινή πραγματικότητα, ὅμως, διαψεύδει διαρκῶς αὐτή τήν ἀπαίτηση τοῦ ἀνθρώπου. Ὄχι μόνο ἀποτυγχάνουμε ἐμεῖς προσωπικά νά ζοῦμε ἀληθινά ἐλεύθερα, ἀλλά ἀκόμη χειρότερα, περιορίζουμε καί καταπιέζουμε συνεχῶς τούς γύρω μας, καί μάλιστα τούς ἀνθρώπους πού ἀγαπᾶμε, μέ τήν ἐγωιστική μας συμπεριφορά. Πῶς μπορεῖ, λοιπόν, ὁ ἄνθρωπος νά βιώσει τήν ἐλευθερία πού τοῦ χάρισε ὁ ἴδιος ὁ Θεός καί ποιό νόημα ἔχει ἡ ἀληθινή ἐλευθερία;

Ἡ ἐλευθερία εἶναι ἕνα χαρακτηριστικό γνώρισμα τοῦ Θεοῦ. Τριαδικός Θεός εἶναι ἀπόλυτα ἐλεύθερος· ἡ ὕπαρξή του βρίσκεται ἔξω ἀπό κάθε ἐξάρτηση, ἀναγκαιότητα καί περιορισμό [1]. Τά τρία πρόσωπα –ὁ Πατέρας, ὁ Υἱός καί τό Ἅγιο Πνεῦμα– βρίσκονται σέ μία τέλεια σχέση καί κοινωνία μεταξύ τους, ἔχουν μία θέληση, μία ἐνέργεια καί συνυπάρχουν, χωρίς ὁποιαδήποτε διαφωνία καί χωρίς νά παραβιάζεται ἡ ἐλευθερία κανενός. Αὐτή ἡ τέλεια κοινωνία τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ ὀνομάζεται Ἐκκλησία, στήν ὁποία εἶναι προσκεκλημένος νά συμμετέχει ὁ κατ’ εἰκόνα Θεοῦ πλασμένος ἄνθρωπος. Ὁ Θεός δέν εἶχε καμιά ἀνάγκη, ὅταν δημιουργοῦσε τόν ἄνθρωπο· τόν ἔπλασε ἐντελῶς ἐλεύθερα, ἀπό τήν ὑπερβολική του ἀγάπη, καί μάλιστα τοῦ δώρισε κατά χάριν ὅ,τι εἶχε Αὐτός κατά φύσιν: τό ἀΐδιον φῶς, τήν αἰώνια βασιλεία, δόξα καί ζωή, ἔτσι ὥστε ὁ ἄνθρωπος νά γίνει κοινωνός τῆς θείας ζωῆς καί νά ζεῖ πραγματικά ἐλεύθερα.

Ἡ ἐλευθερία εἶναι ἕνα ἀπό τά χαρίσματα μέ τά ὁποῖα προίκισε ὁ Θεός τόν ἄνθρωπο. Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ὀνομάζουν τήν ἐλευθερία καί αὐτεξούσιο, πού σημαίνει ὅτι ὁ ἄνθρωπος ἔχει τό προνόμιο νά ἐξουσιάζει ὁ ἴδιος τόν ἑαυτό του καί νά ἐπιλέγει, ἄν θά ζεῖ μέ τόν Θεό ἤ μακριά ἀπ’ Αὐτόν. Ἡ ἐπιλογή αὐτή τοῦ ἀνθρώπου γίνεται ἀπόλυτα σεβαστή ἀπό τόν Θεό· σέ καμιά περίπτωση ὁ Θεός δέν παραβιάζει τήν ἐλευθερία κανενός ἀνθρώπου. Ἐνῶ ἔδωσε σέ ὅλους τούς ἀνθρώπους τή δυνατότητα νά μετέχουν τῆς δικῆς του ζωῆς, ἐντούτοις δέν τήν ἐπιβάλλει σέ κανένα, ἀλλά τούς ἀφήνει ἐλεύθερα νά ἐπιλέξουν ἄν τήν θέλουν.

Ἡ ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου ὁλοκληρώνεται, ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἐπιτύχει τή σωτηρία. Αὐτό, ἄλλωστε, σημαίνει ἡ λέξη σωτηρία, νά εἶσαι σῶος, ἀκέραιος, ὁλοκληρωμένος. Σ’ αὐτή τήν προοπτική γράφει ὁ Εὐαγγελιστής Ἰωάννης: «Γνώσεσθε τήν ἀλήθειαν, καί ἡ ἀλήθεια ἐλευθερώσει ὑμᾶς» [2]. Ὁ ἄνθρωπος ἐλευθερώνεται πραγματικά, ὅταν γνωρίσει τήν Ἀλήθεια, τόν Χριστό. Ἡ ἐνοίκηση τοῦ Θεοῦ μέσα στόν ἄνθρωπο τόν ὁλοκληρώνει καί τοῦ χαρίζει τήν πραγματική ἐλευθερία· αὐτή εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ καί μόνο στόν Θεό ὁ ἄνθρωπος τήν βιώνει ἀληθινά. «Ἡ ἀληθινή ἐλευθερία εἶναι ἡ διαρκής διαμονή ἐν τῷ Θεῷ» [3].

Ἡ ἐμπειρία τῆς ἀνθρώπινης πραγματικότητας βεβαιώνει ὅτι συνεχῶς ὁ ἄνθρωπος προσπαθεῖ νά βρεῖ τήν ἐλευθερία μακριά ἀπό τόν Θεό, αὐτόνομα, βασισμένος μονάχα στίς δικές του δυνάμεις. Αὐτό δείχνει τό παράδειγμα τοῦ Ἀδάμ, πού ἀψήφησε τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ καί γεύτηκε ἀπό τόν καρπό τοῦ δέντρου τῆς γνώσης τοῦ καλοῦ καί τοῦ κακοῦ. Ἡ παρακοή αὐτή εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα τόν χωρισμό του ἀπό τόν Θεό τῆς ἀγάπης καί τήν εἴσοδο τοῦ θανάτου στή ζωή του. Ἡ Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μαρτυρεῖ ὅτι ἡ ἁμαρτία -χωρισμός τοῦ ἀνθρώπου ἀπό τόν Θεό- ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα τόν θάνατο.

Μετά τήν πτώση τοῦ Ἀδάμ, ἡ ζωή τοῦ ἀνθρώπου ἐγκλωβίστηκε, μέ τήν ἀπάτη τοῦ διαβόλου, στήν κατάσταση τῆς ἁμαρτίας καί τοῦ θανάτου καί ἔτσι, ἦταν ἀδύνατο ὁ ἄνθρωπος νά πραγματοποιήσει τόν σκοπό του, τήν κοινωνία καί ἕνωσή του μέ τόν Θεό, στόν ὁποῖο βρίσκεται ἡ ἀληθινή ἐλευθερία. Ἡ ἐμμονή στήν ἁμαρτία ἀποδιοργάνωσε ὁλόκληρη τήν ὕπαρξη τοῦ ἀνθρώπου. Ἡ καρδία του πωρώθηκε, ἡ ἑνότητα τῶν ψυχοσωματικῶν του λειτουργιῶν διασπάστηκε καί ὁ ὅλος προσανατολισμός του ἄλλαξε κατεύθυνση, ἀπό τήν ὁμοίωση τοῦ Θεοῦ στήν ὁμοίωση τῶν ἀλόγων ζώων καί τοῦ διαβόλου [4]. Πολύ εὔστοχα ἡ Πατερική Παράδοση ὀνομάζει τήν ἁμαρτία ἀρρώστια, τραῦμα θανάσιμο, πού κληρονομεῖται σέ ὅλους τους ἀνθρώπους λόγῳ τῆς κοινῆς τους φύσης.

Ὁ ἅγιος Νεόφυτος ὁ Ἔγκλειστος περιγράφει τήν κατάσταση αὐτή τοῦ ἀνθρώπου μ’ ἕνα ὡραῖο παράδειγμα: θεωρεῖ τόν πεπτωκότα ἄνθρωπο ὡς κάποιον πού ἔπεσε σ’ ἕνα λάκκο πολύ βαθύ καί λασπώδη καί ἀπό τόν ὁποῖο ἦταν ἀδύνατο νά ξεφύγει ἀπό μόνος του ἤ ἀκόμη καί μέ τή βοήθεια κάποιου συνδούλου του. Ὅλοι ὅσοι βρίσκονταν στόν λάκκο, ὅλη ἡ ἀνθρωπότητα χρειαζόταν τήν ἄνωθεν βοήθεια, κάποιο χέρι ἀπό ψηλά γιά νά τήν τραβήξει ἔξω ἀπό τόν λάκκο καί νά τήν λυτρώσει ἀπό τό πτῶμα τῆς ἁμαρτίας [5]. Ὁ φιλεύσπλαγχνος Θεός δέν ἀρνήθηκε νά ἁπλώσει χεῖρα βοηθείας πρός τόν ἄνθρωπο, δέν ἀπαρνήθηκε τό πλάσμα του, παρ’ ὅτι αὐτό μέ τήν ἁμαρτία ἐπέλεξε νά φύγει ἀπό κοντά του. Ἡ ἄπειρη ἀγάπη τοῦ Θεοῦ βρῆκε τρόπο νά τόν ἀνασύρει ἀπό τόν λάκκο τῆς ἁμαρτίας καί νά τόν σώσει [...]. Ἔτσι, ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ πῆρε σάρκα καί ἔγινε ἄνθρωπος γιά τή σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου. [...] Ὅλη ἡ ζωή καί τό ἔργο τοῦ Χριστοῦ ἦταν διακονία, μέ σκοπό τή σωτηρία-ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου. Μέ τόν σταυρικό του θάνατο ὁ Χριστός κατέλυσε τήν ἐξουσία τῆς ἁμαρτίας καί τοῦ διαβόλου καί μέ τήν Ἀνάστασή του συνέτριψε τή δύναμη τοῦ θανάτου. Ἡ Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ ἦταν συνανάσταση καί ὁλόκληρης τῆς ἀνθρώπινης φύσης. [...]

Μετά τήν Ἀνάληψή του, ὁ Χριστός δέν ἐγκατέλειψε τόν ἄνθρωπο, ἀλλά ἔστειλε τό Πανάγιό του Πνεῦμα, τό ὁποῖο ἀπό τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς ἐπιφοίτησε στόν κόσμο. [...] Ὅ,τι ἔκανε ὁ Χριστός κατά τήν παρουσία του στή γῆ γιά νά σώσει τόν ἄνθρωπο, γίνεται ξανά μέσα στήν Ἐκκλησία μέ τή Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀνάμεσα στά ἔργα πού πραγματοποίησε ὁ Χριστός καί στά Μυστήρια ὑπάρχει μία πραγματική ταυτότητα. Τά Μυστήρια προεκτείνουν πραγματικά τίς πράξεις τοῦ Χριστοῦ καί μᾶς μεταδίδουν ἀληθινά τή ζωή του [6]. Μέσα στά Μυστήρια καί ἰδίως στό Μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας, ὁ ἄνθρωπος βιώνει ὁλόκληρο τό μυστήριο τῆς σωτηρίας καί γίνεται ὁ ἴδιος μέτοχος τῆς αἰώνιας ζωῆς, ἐλευθερώνεται ἀληθινά ἀπό τήν ἐξουσία τῆς ἁμαρτίας, τοῦ θανάτου καί τοῦ διαβόλου.

Ἡ συμμετοχή στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας δέν σώζει μαγικά τόν ἄνθρωπο. Χρειάζεται ὁπωσδήποτε ἡ δική του αὐτοπροαίρετη συγκατάθεση καί συμμετοχή. Ἡ Θεία Χάρη προσφέρεται πάντοτε σέ ἑκούσιους καί ὄχι σέ ἀκούσιους δέκτες· ποτέ δέν παραβιάζει τήν ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου. Αὐτό εἶναι ἕνα ἀπό τά μεγάλα μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας: τό ἔργο τῆς σωτηρίας ἐπιτελεῖται μέ τή συνεργία, τή συνεργασία, τοῦ Θεοῦ καί τοῦ ἀνθρώπου. Μόνος του ὁ ἄνθρωπος δέν μπορεῖ νά φτάσει στήν ἐλευθερία, γιατί εἶναι θεῖο δῶρο· καί πάλι ἀντίστροφα, ὁ Θεός δέν ἐνεργεῖ μόνος του καί δέν παραβιάζει τή θέληση κανενός ἀνθρώπου. [...]

Εἶναι πολύ σημαντικό γιά τόν ἄνθρωπο νά αἰσθανθεῖ πόσο μεγάλη σημασία ἔχει ἡ ἐλευθερία στή ζωή τῆς Ἐκκλησίας. Χωρίς τήν ἐνεργοποίηση τῆς ἐλευθερίας πού μᾶς χάρισε ὁ Θεός, χωρίς νά τόν θέλουμε καί νά τόν ἀγαπᾶμε ἀληθινά, δέν μποροῦμε νά ζήσουμε τήν πληρότητα τῆς σωτηρίας. Ἡ συμφωνία αὐτή τοῦ ἀνθρώπινου θελήματος μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ δέν γίνεται αὐτόματα καί μαγικά, ἀλλά χρειάζεται τήν εἰλικρινῆ προσπάθεια τοῦ ἀνθρώπου. Σ’ αὐτό ἀποσκοπεῖ ἡ ὅλη ἀσκητική ζωή τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ ἀγώνας γιά τήν κάθαρση τῶν παθῶν καί τόν φωτισμό τοῦ νοῦ, μέ τήν τήρηση τῶν θείων ἐντολῶν, ἀποτελεῖ προϋπόθεση, ὥστε ὁ Θεός νά ἔρθει νά κατοικήσει μέσα στόν ἄνθρωπο.

Χωρίς τήν προσπάθεια καί τόν ἀγώνα τοῦ ἀνθρώπου, ὁ Θεός δέν μπορεῖ νά τοῦ δωρίσει τήν ἐλευθερία. Εἶναι πολύ χαρακτηριστικό αὐτό πού λέει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος: «Πάντα μοί ἔξεστιν, ἀλλ’ οὐ πάντα συμφέρει· πάντα μοί ἔξεστιν, ἀλλ’ οὐκ ἐγώ ἐξουσιασθήσομαι ὑπό τινός» [7], πού σημαίνει ὅλα μοῦ ἐπιτρέπονται, δέν εἶναι ὅμως ὅλα πρός τό συμφέρον μου· ὅλα μοῦ ἐπιτρέπονται, δέν θά ἀφήσω, ὅμως, τίποτα νά μέ κυριέψει.

Ὁ Θεός θέλει τή σωτηρία ὅλων τῶν ἀνθρώπων, χωρίς νά περιορίζει τήν ἐλευθερία κανενός. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος κάνει ὅ,τι θέλει, χωρίς νά ὑπολογίζει οὔτε τόν Θεό, οὔτε τόν συνάνθρωπό του, τότε γίνεται δοῦλος τῆς ἁμαρτίας, δοῦλος τοῦ ἐγωισμοῦ καί τῶν παθῶν του. Ἀληθινά ἐλεύθερος εἶναι αὐτός πού ἀγαπᾶ ἀληθινά, θυσιάζοντας τόν ἑαυτό του. Ἡ ἀληθινή ἐλευθερία συναντᾶται στήν ἀγάπη, στό νά μή λογαριάζω τόν ἑαυτό μου, ἀλλά νά τόν θυσιάζω γιά τόν Θεό καί τόν συνάνθρωπο. Ὅπως γράφει καί ὁ ἅγιος Σιλουανός ὁ Ἀθωνίτης:
«Ἡ ἀληθινή ἐλευθερία ἔγκειται εἰς τό νά μήν ἁμαρτάνης, εἰς τό νά ἀγαπᾶς τόν Κύριον καί τόν πλησίον μεθ’ ὅλης τῆς καρδίας σου καί ὅλης τῆς ἰσχύος σου» [8].

Ἑπομένως, τό δῶρο τῆς ἐλευθερίας ἀποτελεῖ πρώτιστα ἐσωτερική καρδιακή κατάσταση τοῦ ἀνθρώπου. Μόνος του ὁ ἄνθρωπος δέν μπορεῖ νά φθάσει σ’ αὐτήν, ἀλλά τή βιώνει, ὅταν γνωρίσει τόν Θεό. Ἡ κοινωνία καί ἕνωση τοῦ ἀνθρώπου μέ τόν Θεό γίνεται ἐλεύθερα, μέ τή βούληση τοῦ ἀνθρώπου, πού ἐκφράζεται μέσα ἀπό τήν προσπάθεια καί τόν ἀγώνα του. Τό δῶρο τῆς ἐλευθερίας ἔχει ἤδη χαριστεῖ στόν ἄνθρωπο καί εἶναι δεδομένο στό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ, ταυτόχρονα ὅμως παραμένει καί ζητούμενο γιά τόν καθένα προσωπικά, πού χρειάζεται νά τό ψάξει καί νά τό ἀναζητήσει. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος βάλει τόν Θεό μέσα του, τότε ἔχει ἀγάπη πρός ὅλους καί τότε βιώνει τήν πραγματική ἐλευθερία.

Παραπομπές
1. Βλ. Γεωργίου Μαντζαρίδη, Χριστιανική Ἠθική ΙΙ, ἐκδ. Π. Πουρναρᾶ, Θεσσαλονίκη: 2003, σ. 258.
2. Ἰωάν. η', 32.
3. Ἀρχιμ. Σωφρονίου (Σαχάρωφ), Ὁ Ἅγιος Σιλουανός ὁ Ἀθωνίτης, ἔκδ. Ἱερᾶς Μονῆς Τιμίου Προδρόμου, Ἔσσεξ Ἀγγλίας: 2003, σ. 79.
4. Βλ. Π. Νέλλα, Ζῶον θεούμενον: Προοπτικές γιά μιά ὀρθόδοξη κατανόηση τοῦ ἀνθρώπου, ἐκδ. «Ἀρμός», Ἀθήνα: 1995, σ. 49-57 καί 198-210.
5. Βλ. Ἁγίου Νεοφύτου τοῦ Ἐγκλείστου, Πανηγυρική Α΄, Συγγράμματα, τ. Γ΄, ἔκδ. Ἱερᾶς Βασιλικῆς καί Σταυροπηγιακῆς Μονῆς Ἁγίου Νεοφύτου, Πάφος: 1999, σ. 508-509.
6. Βλ. Π. Νέλλα, ὅ.π., σ. 160.
7. Α΄ Κορ. στ΄, 12.
8. Ἀρχιμ. Σωφρονίου, ὅ.π., σ. 79.


Αντώνης Χαραλάμπους
Πηγή: περιοδικό Παρέμβαση Εκκλησιαστική, τεύχ. 17ο, Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2011, έκδ. Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου, σ. 224-229. 

Κυριακή 15 Ιανουαρίου 2012

Συζυγίας εγκώμιον



[...] Ἡ συζυγία ξεκινάει μὲ τὴν ταπείνωση, σαφῶς ἀνεπίγνωστη, ὑποταγῆς σὲ φυσικὲς ἀνάγκες, ἀτομικές, ἐγωκεντρικές: Ἀνάγκη ἡδονῆς, ἀνάγκη συντροφικότητας, ἀνάγκη ἀπεξάρτησης ἀπὸ τὴ γονεϊκὴ προστασία, ἀνάγκη νὰ στήσει ὁ ἀτομικὸς ἄνθρωπος τὸ δικό του σπιτικό, τὴ δική του παρουσία μέσα στὸν κοινωνικὸ βίο. Καὶ ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ποὺ «θέλει πάντας ἀνθρώπους σωθῆναι» (δὲν ἁλιεύει πρωταθλητές), ἔχει δρομολογήσει νὰ ἱκανοποιοῦνται οἱ φυσικές, ἀτομοκεντρικὲς αὐτὲς ἀνάγκες μέσα ἀπὸ μιὰ πορεία ἀνεπίγνωστης μοιρασιᾶς τῆς ζωῆς καὶ τῆς ὕπαρξης. Ἡ μοιρασιὰ δὲν εἶναι στόχος, στόχος εἶναι ἡ ἱκανοποίηση τῆς ἀτομικῆς ἀνάγκης ποὺ ὅμως περνάει μέσα ἀπὸ τὴ μοιρασιά. Γι’ αὐτὸ καὶ δὲν ἔχει ἡ μοιρασιὰ τίποτα τὸ προγραμματικὰ ἀξιόμισθο. Εἶναι ἀκούσια ταπείνωση ὑποταγῆς στὴν ἀνάγκη. Καὶ ἐπειδὴ ἡ ἀνάγκη εἶναι ἐγωκεντρική, ἡ ἱκανοποίησή της μέσα ἀπὸ τὴ μοιρασιὰ συνεπάγεται, σχεδὸν σὲ κάθε βῆμα πρόσκρουση στὸν ἄλλον, σύγκρουση, φανερὴ ἢ ἀφανὴ διαμάχη, ἀνταγωνισμὸ τῶν ἐγώ. Ἀλλὰ ἡ ἀνάγκη πλεονεκτεῖ, αὐτὴ ὑποχρεώνει τὸ ἐγώ, προοδευτικὰ καὶ ἀνεπαίσθητα, νὰ ὑποταχθεῖ, νὰ καταβάλει τὸ ἔμπονο τίμημα τῆς αὐτοπαραίτησης ποὺ προϋποθέτει ἡ ἱκανοποίηση τῶν ἀναγκῶν.

Ἡ συζυγία, κατὰ κανόνα, εἶναι σκληρὴ ἀναμέτρηση ἐγωισμῶν, ἀπαιτήσεων αὐτονομίας καὶ ἐπιβολῆς −εἶναι καυγάδες, πικρὰ λόγια, σπαραγμὸς στὰ σωθικά. Ἔτσι, μὲ αὐτοὺς τοὺς πόνους γέννας, συντελεῖται ἀνεπίγνωστα ἡ μοιρασιὰ τῆς ὕπαρξης. Τὸ τίμημα τοῦ πόνου ἀπομακρύνει κάθε ὑπόνοια κατορθώματος, ἀπαίτησης ἐπαίνων γιὰ τὴν αὐτοπαραίτηση. Ἡ μοιρασιὰ τῆς ζωῆς καὶ τῆς ὕπαρξης «οὐκ ἔρχεται μετὰ παρατηρήσεως», συντελεῖται ἐν ἀγνοίᾳ τῶν ἀθλουμένων. «Ὡς ἂν ἄνθρωπος βάλῃ τὸν σπόρον ἐπὶ τῆς γῆς καὶ καθεύδῃ καὶ ἐγείρητε, νύκτα καὶ ἡμέραν, καὶ ὁ σπόρος βλαστάνῃ καὶ μηκύνηται ὡς οὐκ οἶδεν αὐτὸς −αὐτομάτῃ γὰρ ἡ γῆ καρποφορεῖ».

Ἡ μοιρασιὰ (σωστότερα: κοινωνία) τῆς ζωῆς καὶ τῆς ὕπαρξης «κέκτηται διδάσκαλον τὴν ἁγίαν Τριάδα». Εἶναι ἡ ὄντως ζωὴ ἡ ἀθάνατη, ποὺ εὐαγγελίζεται ἡ Ἐκκλησία. Στὴν προοπτικὴ αὐτοῦ τοῦ «εὐ-αγγελίου» ὅ,τι εἶναι ἀτομικό, εἶναι θάνατος καὶ ὅ,τι εἶναι αὐθυπέρβαση, αὐτοπροσφορά, κοινωνία, συνιστᾶ ζωή. Ἀτομικὴ ἀρετή, ἀτομικὴ ἠθικότητα, ἀτομικὴ ἐπιδίωξη σωτηρίας δὲν ἔχουν σχέση μὲ τὸν τριαδικὸ τρόπον τῆς ὑπάρξεως, τὸν ἀποκεκαλυμμένο στὸν κενωτικὸ τρόπο τοῦ Χριστοῦ. Εἶναι ὁδὸς θανάτου. Ἀντίθετα, ὁδὸς ζωῆς καὶ σωτηρίας (τρόπος νὰ γίνει ὁ ἄνθρωπος «σῶος», ὁλόκληρος, νὰ μετάσχει στὴν ὁλοκληρία τῆς ὕπαρξης) εἶναι ἡ μίμηση τῆς τριαδικῆς ἀγαπητικῆς ἐλευθερίας, ἡ κενωτικὴ αὐταπάρνηση τοῦ Χριστοῦ: Παραίτηση, στὴν περίπτωση τοῦ κτιστοῦ ἀνθρώπου, θελημένη ἢ ἀθέλητη, ἀπὸ τὴν αὐτονομία τοῦ ἐγώ, μοίρασμα τοῦ ἐγώ, ἑκούσια ἢ καὶ ἀκούσια ταπείνωση.

Ὁ γέρων Παΐσιος ὁ κελλιώτης ἔλεγε: «Ὅταν ὁ ἄνθρωπος ταπεινωθεῖ, ἔστω καὶ ἀκούσια, ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ εἶναι ὑποχρεωμένη νὰ ἔρθει ἐπάνω του». Μὲ μέτρο καὶ κριτήριο αὐτὴ τὴ φράση μποροῦμε νὰ καταλάβουμε «ἐκ μέρους» πῶς ὁ Θεὸς σώζει ἀνθρώπους ποὺ δὲν ὑποψιάστηκαν ποτὲ ὅτι εἶναι σεσωσμένοι −ἀνθρώπους βαφτισμένους στὴν Ἐκκλησία ἢ ἀλλογενεῖς καὶ ἀλλόθρησκους. [...]

Μέσα στὴν ἱστορία τῆς Ἐκκλησίας ἔχουν κατατεθεῖ πολλὰ καὶ ἐπιφανὴ «παρθενίας ἐγκώμια». Δίνουν τὴν ἐντύπωση, ἴσως στὸν ἀνώριμο ἀναγνώστη, ὅτι κυριαρχοῦνται ἀπὸ ἕναν τυπικὰ ναρκισσιστικὸ πρωταθλητισμό. Καὶ συνοδεύεται ὁ ναρκισσισμὸς κατὰ κανόνα (ἡ κλινικὴ ψυχολογία ἑρμηνεύει ἐμπεριστατωμένα τὸ γιατί) ἀπὸ τὸν χθόνιο τρόμο γιὰ τὴ σεξουαλικότητα, τὴν ἄκρα ἐνοχοποίηση τῆς σεξουαλικότητας.

Σήμερα, στὰ πλαίσια τοῦ παγκοσμιοποιημένου πολιτισμοῦ τῆς ἀτομοκεντρικῆς χρησιμοθηρίας, καταλαβαίνουμε καὶ τὴν παρθενία κυρίως ὡς ἀγαμία, δηλαδὴ ὡς ἀποφυγὴ τοῦ γάμου γιὰ χάρη τῆς ἀπερίσπαστης ἀπὸ οἰκογενειακὲς μέριμνες στράτευσης στὸ ἔργο τῆς ἐκκλησίας. Καὶ εἶναι φυσικό, γιατὶ ὁ σημερινὸς πολιτισμὸς γεννήθηκε ἀπὸ τὸ ἀναποδογύρισμα τῶν προϋποθέσεων τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ τρόπου ὕπαρξης καὶ ζωῆς −τὸν γέννησε ἡ μεσαιωνικὴ Δύση μετὰ τὴν ἀπόσχισή της ἀπὸ τὸ σῶμα τῆς Καθολικῆς Ἐκκλησίας.

Οἱ αὐτονόητες στὸν πολιτισμό μας σήμερα προτεραιότητες, τοῦ ἀτομοκεντρισμοῦ καὶ τῆς χρησιμοθηρίας, ἔχουν στρεβλώσει συνολικὰ τὴ γλώσσα τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ εὐ-αγγελίου: Καταλαβαίνουμε τὴ σωτηρία σὰν ἀτομικὴ ἐπιδίωξη καὶ νομικὴ καταξίωση, τὴν πίστη σὰν πακέτο ἀτομικῶν πεποιθήσεων, τὸν πρεσβύτερο τῆς Ἐκκλησίας σὰν «ἱερέα» θρησκείας, τὸν ἐπίσκοπο σὰν «δεσπότη», διοικητικὸ ἐξουσιαστὴ τοῦ ἰδεολογικοῦ καὶ ἱεροπρακτικοῦ μηχανισμοῦ τῆς θρησκείας. Μὲ τέτοιες προσλαμβάνουσες κατανοοῦμε καὶ τὴν ἀγαμία σὰν τυπικὸ προαπαιτούμενο γιὰ τὴ «βαθμίδα» ἱερωσύνης τοῦ πρεσβυτέρου καὶ τοῦ ἐπισκόπου στὸν Ρωμαιοκαθολικισμό, γιὰ τὴ «βαθμίδα» τοῦ ἐπισκόπου στὴν Ὀρθοδοξία. Ὡς τυπικὸ προσὸν ἡ ἀγαμία διαστέλλεται σιωπηρὰ ἀλλὰ σαφῶς ἀπὸ τὴν παρθενία τῶν παραδοσιακῶν «ἐγκωμίων» −καταξιώνεται μὲ κριτήρια χρησιμοθηρικῆς ἀποτελεσματικότητας: ἀπερίσπαστης ἀπὸ συζυγικὲς μέριμνες στράτευσης. [...]

Ὁ ἅγιος Ἰσαὰκ ὁ Σύρος, δὲν ἔγραψε «παρθενίας ἐγκώμιον». Κατέγραψε τὴν πείρα του καὶ τὶς συμβουλές του γιὰ τὸ ἀσκητικὸ ἄθλημα. Στὴ δική του καταγραφὴ μπορεῖ ν’ ἀρχίσει κανεὶς νὰ ὑποψιάζεται τὴ σύγκλιση μοναχισμοῦ καὶ συζυγίας, ὅταν πρίσμα τῆς θεώρησης εἶναι τὸ ἐκκλησιαστικὸ γεγονός: ὁ τρόπος τῆς Τριαδικῆς ἀγαπητικῆς ἀλληλοπεριχώρησης, ὁ κενωτικὸς τρόπος τοῦ Χριστοῦ. Ὁ μοναχός, γιὰ τὸν ἅγιο Ἰσαάκ, εἶναι πρὶν ἀπὸ κάθε τι ἄλλο, ὁ «ἐξερχόμενος» ἀπὸ τὸν κόσμο προκειμένου νὰ «παραδώσει ἑαυτὸν τῷ Θεῷ» −ὄχι ἀφηρημένα καὶ γενικὰ στὸν Θεό, ἀλλὰ στὸν τρόπο τοῦ Θεοῦ: τρόπο τῆς ἄσκησης ποὺ τὸν θεσμοποίησε ἡ πείρα τῆς Ἐκκλησίας.

Ἡ συζυγία εἶναι ὑποταγὴ στὸν ζυγὸ τοῦ θελήματος τοῦ ἄλλου, μοιρασιὰ τοῦ ἑαυτοῦ, τῆς ζωῆς, τῆς καθημερινότητας, τοῦ κορμιοῦ καὶ τοῦ πόθου μὲ τὸν ἄλλον. Ἔτσι εἶναι καὶ γιὰ τὸν μοναχό, μόνο ποὺ ὁ «ἄλλος» γι’ αὐτὸν εἶναι μιὰ πολὺ-πολὺ συγκεκριμένη πρακτικὴ τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἀσκητικῆς, ἔνσαρκη ὡς ἀγαπητικὴ προστακτικὴ στὸ πρόσωπο τοῦ ἡγουμένου, τοῦ γέροντα −καὶ κάποτε, ἴσως, ἄμεσα στὸ πρόσωπο τῆς Κυρίας Θεοτόκου, στὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ. Μὲ αὐτὴ τὴν ἀσκητικὴ πρακτικὴ τὴν ἐμπρόσωπη μοιράζεται ὁ μοναχὸς τὸ θέλημά του, τὴν τροφή του, τὸν σωματικό του μόχθο, τὴν ἐλπίδα του.

Τὸ μυστικὸ εἶναι ἴδιο μὲ τῆς συζυγίας: Ἡ ταπείνωση τῆς ἐγωκεντρικῆς ἀνάγκης, αὐτὴ ἐξαφανίζει ἀπὸ τὸ ἄθλημα κάθε ὑποψία ἀξιομισθίας. Ὁ ἀποκλεισμὸς κάθε ενδεχομένου ἀνταλλάγματος, ἡ ὁλοκληρωτικὴ (ἀλλὰ ἐρωτική, δηλαδή ἐκκλησιαστικὴ) αὐτοπαραίτηση καὶ αὐτοπροσφορά, καρποφορεῖ μὲ τὸν καιρὸ «αὐτομάτῃ» τὴ χάρη νὰ εἶναι ὁ μοναχὸς «πάντων χωρισθεὶς καὶ πᾶσι συνημμένος» −τὴ μοιρασιὰ τῆς ζωῆς καὶ τῆς ὕπαρξης «ἥτις κέκτηται διδάσκαλον τὴν Ἁγίαν Τριάδα».

Συνήθως, λέει ὁ ἔμπειρος Ἰσαάκ, ἡ χάρη χαρίζεται ὅταν ἡ ἄσκηση μένει γιὰ χρόνια πολλὰ ἀναπάντητη καὶ ὁ ἀσκητὴς (σύζυγος ἢ μοναχὸς) βυθισμένος στὴν ἀπόγνωση δὲν παραιτεῖται. Ἐπιμένει στὴν πίστη-ἐμπιστοσύνη του. 

«Συζυγίας ἐγκώμιον» σημαίνει: Νὰ ἀναδείξουμε τὴ συζυγία μέτρο καὶ τύπο τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἀθλήματος, συζυγικοῦ καὶ μοναστικοῦ.


Ανώνυμος έγγαμος
Αποδελτίωση: Ζωνταντό Ιστολόγιο (29/9/2009)
Πηγή: περιοδ. Επίγνωση, τεύχ. 109, Ιούλιος-Σεπτέμβριος 2009, σ. 3-8. 


Σημ.:  
Νιώθουμε την ανάγκη να το γράψουμε. Αποφασίσαμε να περικόψουμε κάποια σημεία γιατί το πρωτότυπο γίνεται άδικα σκληρό για τον ευλογημένο μοναχισμό και τον αφιερωμένο άγαμο κλήρο. Σκληρό για τα στηρίγματα της Εκκλησίας και φυσικά της συζυγίας, άδικο για όσους, παρά τα ελαττώματά τους -και ποιος δεν έχει!-, επέλεξαν την αφιέρωση της ζωής τους στην Εκκλησία, την εκκοπή των φυσικών αναγκών και του θελήματός τους, για την αγάπη όχι ενός ανθρώπινου ορατού προσώπου, μα του αόρατου Ουράνιου Πατέρα. 

Το αν στην πορεία συμπλέκονται οι αγαθές προθέσεις με τις αδυναμίες του καθενός, με μία αυτάρεσκη φιλοδοξία-αντιμισθία, δεν είναι αυτό που εξυψώνει τη συζυγία. Η αξία της δεν συνίσταται στο ότι υπάρχουν εμπαθείς μοναχοί ή άγαμοι κληρικοί, αλλά στο ότι υπάρχουν ενάρετοι σύζυγοι, προπαντός στο ότι και η συζυγία είναι ΟΔΟΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ!  

Ας μη ξεχνάμε πως όλοι μας, κληρικοί, μοναχοί και λαϊκοί, βρισκόμαστε σε αγώνα καθημερινά. Άλλοι κλήθηκαν κι επέλεξαν τον δύσκολο δρόμο (αγαμία) κι άλλοι τον ευκολότερο (γάμο) που η φιλευσπλαχνία του Δημιουργού ευλόγησε. Δεν γεννιέται κανείς με κεκτημένη την αρετή και τη σωτηρία του! Αγωνίζεται μέχρι την τελευταία αναπνοή του γι' αυτήν.

Σάββατο 14 Ιανουαρίου 2012

Κύριε, ακούς!


Όταν η προσευχή που επαναλαμβάνεται δεν εισακούεται
μια άλλη προσευχή 
-πιο γνήσια απ' την πρώτη-
βγαίνει δειλά απ' τα σπλάχνα:


Κύριε, ΑΚΟΥΣ.
Κύριε, είναι φτηνό 
να σε θυμόμαστε μόνο για να ζητήσουμε.
Είναι φτηνό 
να 'μαι τόσο φτηνός όταν ψελλίζω την προσευχή μου!

Κύριε, ακούς
και προπαντός ΞΕΡΕΙΣ,
περισσότερα απ' τον καθένα μας
περισσότερα από μένα για μένα
για όσα ήρθανε κι όσα μέλλει να 'ρθούνε.

Κύριε, δέξου με για δούλο Σου
και γίνε η ισχύς μου.

Μονάχα το έλεός Σου, Κύριε,
να διαβώ το μονοπάτι μου,
μονάχα το έλεός Σου  
να Σε βρω!

Πέμπτη 12 Ιανουαρίου 2012

Εις της αρετής το Εφέστιον


Α'
Χαίρε πρωτοπλάστων κλέος, σέμνωμα και ευκληρία,
Χαίρε ηροπατόρων πόθος και χαρά η αιωνία.
Χαίρε Αβραάμ η δόξα η Θεού επαγγελία
Χαίρε των εθνών απάντων θεία κόρη ευλογία
Χαίρε Ιακώβ η κλίμαξ και σκηνή ηγλαϊσμένη
Χαίρε Ααρών η ράβδος, χαίρε πόλη κεκλεισμένη.
Χαίρε στάμνος η του μάνα κόρη κεχαριτωμένη
Χαίρε θρόνε του Κυρίου άσπιλε ηγιασμένη
Χαίρε άχραντε Παρθένε τω Θεώ συντηρούμενη,
Χαίρε φέγγους του αδύτου Μήτηρ η δεδοξασμένη.
Χαίρε όρος, χαίρε βάτε, χαίρε τράπεζα αγία
Χαίρε κεχαριτωμένη Δέσποινα μου Παναγία.


Β'
Χαίρε κλέος μοναζόντων και οσίων η λαμπρότης,
Χαίρε τείχος των Παρθένων έρεισμα και ωραιότης.
Χαίρε των ποντοπορούντων ασφαλής καθοδηγία.
Χαίρε των πολεμουμένων η ειρήνη Παναγία.
Χαίρε των πενθούντων μόνη ισχυρά παραμυθία
Χαίρε των κλονιζόμενων έρεισμα και σωτηρία
Χαίρε μόνη των εστώτων ασφαλής ορθοστασία
Χαίρε των οδοιπορούνταν η οδός εν ασφάλεια
Χαίρε των χειμαζόμενων Θεοτόκε η γαλήνη
Χαίρε κόρη τεθλιμμένων η χαρά και ευφροσύνη.

Γ'
Διά Σου ημών το γένος της κατάρας ελυτρώθη
Διά Σου του παραδείσου της τρυφής κατηξιώθη.
Διά Σου ανεκαινίσθη πάσα των ανθρώπων φύσις,
Διά Σου εκαινουργήθη η φθαρείσα πάλαι κτίσις.
Διά Σου εμεγαλύνθη το Αδαμιαίον γένος,
Διά Σου κατηξιώθη λαβείν χάριν, δόξαν, σθένος.
Διά Σου Παρθενομήτορ προς τα θείον κατηλλάγη.
Διά Σου θεοκυήτορ τυραννίδος απηλλάγη.
Διά Σου της ευλογίας του Θεού κατηξιώθη,
Διά Σου το μέγα τραύμα το ανίατον ιάθη.
Δια Σου της υιοθεσίας έτυχε και σωτηρίας
Δια Σου της Ουρανίου έτυχε κληρονομιάς.

Δ’
Διά τούτο Σοι Παρθένε πεποιθώς νυν καταφεύγω
Και την Σην φιλευσπλαγχνίαν εκ ψυχής καθικετεύω.
Πρόσχες τοίνυν Δέσποινα μου επί την ταπείνωσίν μου.
Πέμψον την βοήθειάν Σου σπεύσον προς ενίσχυσίν μου
Παραμύθησόν με κόρη Δέσποινα μου Παναγία,
Η των θλιβομένων μόνη έτοιμος παραμυθία.
Η γλυκεία ευφροσύνη, η χαρά και θυμηδία
Η των επικαλουμένων έτοιμος παρηγοριά.
Η ελπίς απηλπισμένων και παράκλησις πασχόντων.
Η ετοίμη προστασία των εις Σε καταφευγόντων.
Συ προστάτις ει Παρθένε των δεινώς χειμαζόμενων,
των υπό του αλλοτρίου Δέσποινα πολεμουμένων.
Συ την λύπην της ψυχής μου και την άκαρπον πικρίαν
άρον απ’ αυτής Παρθένε και παράσχου ιατρείαν.

Ε’
Ίδε των κακών το πλήθος, άκουσον του στεναγμού μου,
Ίδε την κατήφειάν μου έπιδε του οδυρμού μου.
Ίδε την ταπείνωσίν μου, ίδε μου την αθυμίαν
Ίδε την αιχμαλωσίαν ίδε μου την ατονίαν
Πρόφθασον βοήθησόν μοι προτού με απολεσθήναι
προτού με υπό της λύπης της πικράς καταβρωθήναι.
Ου γαρ έχω ο παντλήμων πλην Σου άλλην προστασίαν,
Ουδέ και καταφυγήν μου, ουδέ και παραμυθίαν.

ΣΤ’
Συ μου σκέπη ει και ρύστις, Συ μου ει παραμυθία
Συ αντίληψίς μοι πέλεις, Συ ελπίς και προστασία.
Συ με φρούρησον Παρθένε, φύλαξόν με, οχύρωσόν με,
Συ Παρθένε Θεοτόκε πρόφθασον διάσωσόν με.
Συ ενίσχυσόν με κόρη εν τη πάλη, εν σταδίω,
Συ μου ει Παρθενομήτορ καύχημα μου εν τω βίω.
Συ βοήθει μοι Παρθένε εν τω κρατεί του αγώνος,
ον κατά του αλλοτρίου διεξάγω του αιώνος.
Συ με δείξον νικηφόρον, Συ με δείξον στεφανίτην
Συ με του Χριστού γενναίον και στερρόν δείξον οπλίτην.

Αγίου Νεκταρίου, Ύμνοι και ωδές προς την Υπεραγία Θεοτόκον, σ.23-25

Τετάρτη 11 Ιανουαρίου 2012

Η Ιεραποστολή ως έκφραση καρδιάς

Είναι θείο έργο
Η ιεραποστολή αποτελεί πορεία ζωής. Δεν είναι στιγμιαία πράξη, αλλά διαχρονική. Είναι έκφραση καρδιάς· είναι μία από τις κύριες μορφές φιλανθρωπίας και δεν περιορίζεται μόνο στην κήρυξη του Ευαγγελίου της αγάπης σε μακρινούς λαούς, σε ξένες χώρες. Η ιεραποστολή ξεκινά από το σπίτι μας, από τη γειτονιά μας, από το σχολείο μας, από το άμεσο κοινωνικό μας περιβάλλον. Αποτελεί ακρότατη έπαλξη της αρετής.

Ποιος είναι ιεραπόστολος; Μα αυτός που κατορθώνει με τον λόγο του να μεταβάλει έναν ανάξιο σε άξιο και το στόμα του μοιάζει με το στόμα του Θεού, όπως μας λέει ο Προφήτης Ιερεμίας. [...] Και συνεχίζει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος φέρνοντας στο στόμα του Προφήτη τα λόγια του Θεού: [...] Εκείνος [...] που φροντίζει να σώσει τον αμελή αδελφό και να τον αρπάξει από τον φάρυγγα του διαβόλου μιμείται, όσο είναι ανθρωπίνως δυνατό, τον Θεό. Τι θα μπορούσε να εξισωθεί μ' αυτό το έργο; Αυτό είναι απ' όλα τα κατορθώματα το μεγαλύτερο, αυτό είναι το αποκορύφωμα όλης της αρετής.

Είναι απόδειξη της αγάπης μας προς τον Θεό
Όταν ο Χριστός ρώτησε τον Απόστολο Πέτρο: «Πέτρε, φιλείς με;» και πήρε την απάντησή του: «Συ, Κύριε, γινώσκεις ότι φιλώ Σε», ο Χριστός μας δεν του είπε: -Δείξε μου το έμπρακτα, απαρνήσου τα χρήματά σου, ζήσε ασκητικά, νήστευε ή, ακόμη, ανάστησε νεκρούς ή διώξε δαιμόνια. Ούτε του υπέδειξε τρόπο ζωής ούτε του έδωσε θαυματουργικά χαρίσματα· του τόνισε μόνο: «Ποίμανε τα πρόβατά μου, βόσκε τα αρνία μου» (Ιω. κα' 16-17). Με τα λόγια αυτά ήθελε να δείξει ότι η μεγαλύτερη απόδειξη συμπάθειας προς το πρόσωπό Του είναι η εκδήλωση της αγάπης μας προς τα λογικά Του πρόβατα, προς κάθε πλάσμα των χεριών Του. Όποιος φροντίζει με στοργή γι' αυτά, φροντίζει για τη σωτηρία τους, αυτός είναι φίλος γνήσιος του Χριστού μας. Η φροντίδα αυτή είναι η ιεραποστολή, στην οποία δεν ενδιαφέρεται κανείς για τον εαυτό του, αλλά για τους άλλους, πολλές φορές και με κίνδυνο της ζωής του, όπως ο Απόστολος Παύλος, ο οποίος λέει: «καὶ γὰρ ὁ Χριστὸς οὐχ ἑαυτῷ ἤρεσεν» (Ρωμ. ιε' 3), δηλαδή, ο Χριστός μας δεν προτίμησε αυτά που του ήσαν αρεστά, αλλά εκείνα που ήσαν αρεστά και σωτήρια στους πολλούς. [...] Η οικοδομή της αρετής του πλησίον πρέπει να είναι πρωταρχικό μέλημά μας. Αυτή είναι και η γενική έννοια της ιεραποστολής. Δεν περιορίζεται μόνο στο κήρυγμα του Χριστού, αλλά το κήρυγμα αυτό συνοδεύεται από πράξεις αγάπης, αφού «ἡ πίστις χωρὶς τῶν ἔργων νεκρά ἐστιν» (Ιακ. β' 20) και ο Γέροντάς μας* τονίζει πάντοτε το τρίπτυχο της ζωής μας: «Ζώσα πίστη, βεβαία ελπίδα και ενεργό αγάπη».

Είναι καθήκον
Γράφει ο Άγιος Ιωάννης, ο Χρυσόστομος, (Εις Ματθ. Ομιλ. νθ' 5, ΕΠΕ 11, 382): «Αν αρκούμαστε μόνο στη δική μας σωτηρία, χωρίς να νοιαζόμαστε και για τη σωτηρία των άλλων, τότε κι αυτή την καταστρέφουμε. Αν ο στρατιώτης στη μάχη αποβλέπει μόνο στη φυγή και διάσωσή του, οδηγεί στην καταστροφή και τους άλλους, ενώ ο γενναίος, που αγωνίζεται και για τους άλλους, σώζει μαζί μ' αυτούς και τον εαυτό του.[...]».

Δεν έχουμε δικαίωμα, αγαπητοί μου, να κλείνουμε τα μάτια στα προβλήματα των άλλων. Όταν καίγεται το σπίτι του γείτονα, η φωτιά θα απλωθεί και στο δικό μου. [...] Αν ο γείτονας διψάει, δεν έχω δικαίωμα να σπαταλώ το νερό που τυχόν μου περισσεύει σε περιττές εργασίες. Όταν μένω ανενεργός και σκληρός στα προβλήματα των γύρω μου, τότε βουνό θα σηκωθούν τα προβλήματα και στην αυλή μου. Η ιεραποστολή αποτελεί κένωση του ψυχικού αποθέματος του ανθρώπου στην υπηρεσία του πλησίον. Εδώ είναι που ταυτίζεται ιεραποστολή και φιλανθρωπία. Αυτά τα δύο αποτελούν δύο όψεις του ιδίου νομίσματος, του νομίσματος της ευαγγελικής αλήθειας, του νομίσματος «πίστεως δι' ἀγάπης ἐνεργουμένης» (Γαλ. ε' 6).

Είμαστε υπεύθυνοι για τη σωτηρί των άλλων και δεν σωζόμαστε, αν δεν φροντίζουμε γι' αυτήν
Μας προτρέπει ο Απόστολος Παύλος στην προς Φιλιππησίους Επιστολή του: «μὴ τὰ ἑαυτῶν ἕκαστος σκοπεῖτε, ἀλλὰ καὶ τὰ ἑτέρων» (Φιλιπ. β' 4). Μην επιδιώκετε, μας λέει, κάθε ένας τα συμφέροντά του ή εκείνα που του αρέσουν, αλλά ας επιζητεί και τα συμφέροντα των άλλων. Και συνεχίζει ο ιερός Χρυσόστομος: «Υπεύθυνος έκαστος ημών της του πλησίον σωτηρίας εστί», δηλαδή, ο καθένας μας είναι υπεύθυνος για τη σωτηρία του πλησίον. «Ουκ αρκεί εις σωτηρίαν ημίν η καθ' ημάς αυτούς αρετή, αλλά δει και ετέρους έχοντας απελθείν». Δεν αρκεί, λέει, για τη σωτηρία μας η προσωπική αρετή, αλλά χρειάζεται να φύγουμε από τον κόσμο αυτό, αφού έχουμε σώσει και άλλους. (Εις Ματθ. Ομιλ. νθ', 6, ΕΠΕ 11, 386). Τότε γίνεται χαρά στον ουρανό, όταν σωθεί μια ψυχή, και όταν εμείς σώσουμε μια ψυχή, τότε καλύπτουμε τις αμαρτίες μας και μας περιμένει το αμαράντινο στεφάνι της αιωνιότητας. «Ὁ ἐπιστρέψας ἁμαρτωλὸν ἐκ πλάνης ὁδοῦ αὐτοῦ σώσει ψυχὴν ἐκ θανάτου καὶ καλύψει πλῆθος ἁμαρτιῶν.» (Ιακ. ε' 20).

Πρέπει να επιμένουμε στο ιεραποστολικό έργο
«Όταν αδελφού σωτηρία προκέηται, μηδέν παραιτώμεθα. Ει γαρ ο Χριστός απέθανε δι' ημάς, άπαντα υπομένειν δι' αυτούς ημάς χρη» (Εις Ιουλιανόν, 5, ΕΠΕ 37, 240) μας λέει αλλού ο ιερός Χρυσόστομος. Όταν πρόκειται για τη σωτηρία κάποιου, δεν πρέπει να παραιτούμαστε από καμιά προσπάθεια. Γιατί, αν ο Χριστός μας πέθανε για μας, πρέπει κι εμείς όλα να τα υπομένουμε για τη σωτηρία των άλλων. Σκεφθείε να βρίσκεται σε κίνδυνο το παιδί μας ή ο αδελφός μας κι εμείς να κάνουμε μια προσπάθεια χωρίς επιμονή, για να τους σώσουμε. Πιστεύω ότι θα κάναμε το παν, ακόμη κι εμείς οι ίδιοι θα μπαίναμε σε κίνδυνο θανατηφόρο, για να τους σώσουμε. Η χαρά της προσφοράς και η αγάπη του προσώπου που κινδυνεύει διώχνει τη σκιά του κινδύνου και τον αψηφούμε. Ένα μόνο μας νοιάζει εκείνη τη στιγμή, να γλιτώσουμε το πρόσωπο που κινδυνεύει. [...]

Προσπαθώντας κι εμείς να μιμηθούμε αυτό θα πρέπει κάθε άνθρωπο που βρίσκεται σε άγνοια να τον φέρουμε στη γνώση, τη γνώση που οδηγεί στη σωτηρία. Κάθε έναν που πνίγεται στον βόρβορο της αμαρτίας, να τον σώσουμε πετάγοντάς του το σωσίβιο της πίστεως, το σωσίβιο της αγάπης του Θεού, το σωσίβιο της μετάνοιας και της αλλαγής τρόπου ζωής. Στην ιεραποστολή δεν ισχύει η κτητική αντωνυμία δικός μου, δική μου, δικό μου. Τίποτα δεν μου ανήκει. Όλα είναι δωρήματα του Θεού. [...]

Δεν κλείνουμε την πόρτα του σπιτιού μας αφήνοντας έξω τα προβλήματα των άλλων. Ούτε το σπίτι ούτε τα παιδιά ούτε η περιουσία ούτε κανένα αγαθό είναι δικό μας. Ο αγώνας μας θα πρέπει να είναι διαρκής για την ικανονοποίηση των συνανθρώπων μας και η καρδιά μας να κενούται στην αγάπη και την προσφορά για τον πλησίον. Προσοχή. Ο αγώνας μας είναι προσωπικός. Δεν πρέπει να μας ενδιαφέρει αν και ο γείτονας εργάζεται, όπως εργαζόμαστε εμείς· ούτε να επιθυμούμε οι άλλοι να εργάζονται κι εμείς να απολαμβάνουμε. Σύνθημά μας να έχουμε ότι, όταν παίρνουμε, γεμίζουμε τα χέρια μας, ενώ, όταν δίνουμε, γεμίζουμε την καρδιά μας, σύμφωνα με το ρητό «Μακάριόν ἐστι μᾶλλον διδόναι ἢ λαμβάνειν» (Πράξ. κ' 35).

Ο Θεός ανταμείβει τους ιεραποστόλους
Μας λέει πάλι ο ιερός Χρυσόστομος: «Δύναται μία κερδηθείσα ψυχή μυρίων όγκον αμαρτημάτων αφανίσαι και γενέσθαι ημίν αντίψυχον εν εκείνη τη ημέρα» (Κατά Ιουδαίων, λόγος η' 9, ΕΠΕ, 34). Δηλαδή, μια ψυχή που κερδήθηκε με τη δική σου προσπάθεια μπορεί να εξαλείψει, όπως μας το λέει άλλωστε και ο Απόστολος Ιάκωβος, ο Αδελφόθεος, στην επιστολή του, τον όγκο άπειρων αμαρτημάτων σου και να γίνει αντίλυτρο για σένα στη μέλλουσα κρίση. Όπως ο έμπορος στοχεύει στο κέρδος και όλες οι ενέργειες συντείνουν στην επίτευξή του, έτσι και ο πιστός Χριστιανός, ο ιεραποστολικά σκεπτόμενος και όντως φιλάνθρωπος, στοχεύει στο νοητό κέρδος, στην αποταμίευση του ουρανού, όπου «κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδὲ κλέπτουσιν» (Ματθ. στ' 20), με την επιστροφή των πλανημένων συνανθρώπων του στον δρόμο της σωτηρίας. [...]


Πηγή: Δρ Χαράλαμπος Μ. Μπούσιας, Ιεραποστολή και Φιλανθρωπία κατά τον Ιερό Χρυσόστομο, έκδ. Φιλανθρωπικού και Ιεραποστολικού Ομίλου «Απόστολος Βαρνάβας», Αθήνα: 2008, σ. 9-18.

Σημ.: Ο συγγραφέας αναφέρεται στον γέροντα Γαβριήλ, καθηγούμενο της κατεχόμενης Ιεράς Μονής Αποστόλου Βαρνάβα και αντιπρόεδρο του Ομίλου «Απόστολος Βαρνάβας».

Τρίτη 10 Ιανουαρίου 2012

Ο άκτιστος κτίζεται!



Η ΕΝΑΘΡΩΠΗΣΙΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

Αυτός ο ίδιος ο Λόγος του Θεού, ο προαιώνιος, ο αόρατος, ο απεριόριστος, ο ασώματος, η αρχή εκ της αρχής, το φως εκ του φωτός, η πηγή της ζωής και της αθανασίας, το αποτύπωμα του πρωτοτύπου κάλλους, η ακίνητος σφραγίς, η αμετάβλητος εικών, ο λόγος του Πατρός έρχεται εις την ιδικήν του εικόνα και ενδύεται το ανθρώπινον σώμα προς χάριν της ιδικής μου ψυχής, καθαρίζων το όμοιον με το όμοιον, και γίνεται άνθρωπος εις όλα, εκτός της αμαρτίας. [...]

Εκείνος, που υπάρχει, γίνεται [άνθρωπος], και ο άκτιστος [ο μη δημιουργηθείς] κτίζεται [δημιουργείται]... και εκείνος, που χορηγεί τον πλούτον, γίνεται πτωχός, προσλαμβάνει την πτωχείαν του [ανθρωπίνου] σώματός μου διά να λάβω εγώ τον πλούτον της Θεότητός του. Και αυτός, που είναι πλήρης [από τα αγαθά της θείας φύσεως], αποβάλλει το θείον μεγαλείον του, διότι αποξενώνεται επ' ολίγον χρόνον από την δόξαν του, διά να πάρω εγώ μέρος από τον ιδικόν του πλούτον.


Άγιος Γρηγόριος Ναζιανζηνός (ο Θεολόγος)
Πηγή: Άγιος Δημήτριος, Ορθόδοξο Χριστιανικό έντυπο πνευματικής ωφελείας του Ι.Ν. Αγίου Δημητρίου Ακροπόλεως, 25/12/2011.

Υ/γ. Όταν λογισμοί υπερηφάνειας και εγωισμού παρεισφρέουν μέσα μας, ας αναλογιζόμαστε την ταπείνωση με την οποία σαρκώθηκε, γεννήθηκε, έζησε επί της γης, δίδαξε και απέθανε μαρτυρικά ο ίδιος ο Θεός. Ας ολοκληρώσουμε τη σκέψη μας συνυπολογίζοντας ότι όταν λέμε «Θεός», δεν εννοούμε απλώς «ένα ανώτερο ον», αλλά τον χορηγό της Ζωής, τον Δημιουργό των απάντων -ορατών και αοράτων-, τον Αιώνιο και Παντογνώστη Παντοδύναμό μας Κύριο.
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...